Spis treści:
- Co to jest rower górski?
- Jakie są typy rowerów górskich?
- Rekreacyjny rower górski
- Rower do XC i maratonu
- Polecany przez redakcję
- Rower ścieżkowy / trail
- Polecane przez redakcję
- Rower enduro
- Pozostałe typy rowerów górskich
- Hardtail czy Full Suspension?
- Rozmiar koła
- Szukaj roweru pod swoje potrzeby w założonym budżecie
Niezależnie od typu roweru, zawsze przed zakupem należy zadać sobie pytania: gdzie i jak będę jeździł? Odpowiadając na powyższe, dość łatwo i precyzyjnie można zweryfikować, jakiego typu rower będzie odpowiedni do naszych potrzeb. Tym razem zajmujemy się rowerami górskimi. Odpowiedzi na pytania ,,gdzie i jak” należy więc zawęzić do bardziej precyzyjnych wniosków. Musimy być pewni, czy szukamy sprzętu na wycieczki po dziurawych bezdrożach, które są jednak łatwe technicznie? Czy może zależy nam na jeździe po trudnych, stromych i kamienistych górskich szlakach? Jeszcze inny sprzęt będzie godny polecenia do jazdy skoncentrowanej głównie na zjazdach i skakaniu. Warto więc rzetelnie przeanalizować nasze potrzeby. Zacznijmy od podstaw.
Co to jest rower górski?
Współczesne rowery górskie to maszyny, które zdolne są do komfortowego i efektywnego pokonywania zróżnicowanych tras po bezdrożach. Jednym słowem, maszyną MTB wjedziemy i zjedziemy tam, gdzie nie damy rady rowerem szosowym, trekkingowym, crossowym, czy miejskim. Terenową dzielność rowerom górskim zapewniają: odpowiednia geometria, właściwie dobrane przełożenia, amortyzacja, mocne hydrauliczne hamulce i opony z agresywnym bieżnikiem.
Podobnie jak wiele innych dziedzin na rynku, także rowery są na tyle rozwinięte, że producenci oferują nam różne ich typy, które mają się idealnie wpisywać w nasze potrzeby. Kiedyś rower górski to był po prostu rower górski - kropka. Obecnie można by śmiało wyróżnić z 10 kategorii MTB - jeśli włączymy w to segmenty maszyn do ekstremalnych zastosowań (skoki, ewolucje itd).
Jakie są typy rowerów górskich?
Prezentujemy ogólny podział rowerów MTB ze względu na ich zastosowanie i terenowe zdolności. Pamiętajmy jednak, że ich możliwości są też ściśle powiązane z naszą techniką jazdy. My natomiast skupimy się na podpowiedzeniu Wam w jakim terenie dane maszyny radzą sobie najlepiej oraz do czego zostały stworzone.
Rekreacyjny rower górski
Najprostsze i najtańsze rowery górskie na rynku to jednoślady o zabawowo-wycieczkowym charakterze. Tego typu maszyny oparte są o sztywną ramę wyposażoną w przedni amortyzator o skoku 80-100 mm. Geometria takich rowerów zapewnia zrelaksowaną (względem rowerów typu XC/maraton) sylwetkę ciała oraz stabilne prowadzenie. Taki sposób sterowania oznacza duże bezpieczeństwo w terenowej jeździe, które spodoba się początkującym użytkownikom. Rowery te mają przeważnie koła w rozmiarze 29”, czasem też mniejsze 27,5”. Ich opony są szerokie na około 1,9 - 2,2”. Przełożenia zostały dobrane tak, aby starczyło nam ich zarówno podczas stromych podjazdów, jak również na wycieczce w płaskim, szybkim terenie. Powyżej 2000-2500 zł możemy się też spodziewać, że na wyposażeniu będą mocne hydrauliczne hamulce tarczowe.
To idealne maszyny dla początkujących oraz osób, które preferują rekreacyjną jazdę po terenowych szlakach. Rowery do 2000-2500 zł (zależnie od marki) polecamy jedynie w łatwy teren. Droższe konstrukcje można rozważyć w perspektywie dłuższych wycieczek po łatwych technicznie szlakach w górach.
Zobacz rekreacyjne rowery górskie:
Rower do XC i maratonu
To maszyny, których budowa została zoptymalizowana pod kątem szybkiego pokonywania podjazdów, przy zachowaniu dobrych właściwości zjazdowych. Maszyny tego typu to najpopularniejszy segment rowerów górskich na rynku. To rowery zaprojektowane pod kątem rywalizacji w olimpijskiej odmianie kolarstwa górskiego (tej, którą uprawia np. Maja Włoszczowska), co w praktyce oznacza, że są jednym z najbardziej uniwersalnych typów rowerów MTB. Sportowe geny rowerów XC/maraton oznaczają bardziej wyciągniętą i pochyloną sylwetkę na rowerze. Do tego sporą uwagę przywiązuje się tu do efektywnego transferu energii. To dobry wybór jeśli szukacie roweru, którym szybko jeździ się pod górkę i po płaskim, a jednocześnie da się efektywnie - choć nie bardzo szybko - zjeżdżać.
Maszyny tego typu występują w opcji hardtail, czyli tylko z amortyzatorem przednim (najczęściej 100 mm skoku) lub full suspension, czyli również z amortyzatorem z tyłu. Wówczas skok przeważnie wynosi po 100 mm z tyłu i z przodu. Amortyzacja obu kół sprawia, że rower jest jeszcze bardziej dzielny w trudnym terenie oraz bardziej komfortowy.
Rowery górskie XC / maraton standardowo toczą się na kołach 29”, ewentualnie 27,5” w mniejszych rozmiarach ram, dla zachowania odpowiednich proporcji osobom o niższym wzroście. Szerokość opon w takich maszynach to przeważnie 2,0 do 2,3”. Posiadają najczęściej nowoczesne napędy 1x12, czyli wariant z jedną tarczą z przodu oraz 12. biegami z tyłu. Rowery XC, które nadają się do mocnej terenowej jazdy i nie stawiają już większych ograniczeń, kosztują od około 4000 zł wzwyż. Do około 10 000 zł (w przypadku HT, w przypadku fulli do około 15 000 zł) możemy liczyć na znaczny rozwój poziomu działania takiego roweru oraz jakości pracy zamontowanego osprzętu. Powyżej 10 000 zł (15 000 zł w przypadku fulli), dopłata nie oznacza już wyraźnie lepszego działania, czy większej trwałości, a przede wszystkim niższą masę.
Zobacz rowery do XC i maratonu:
Polecany przez redakcję
Unibike Link
Producent z Bydgoszczy na naszym rynku jest jednym z liderów jeśli chodzi o budowanie przystępnych cenowo rowerów z najbardziej popularnych na naszym rynku segmentów - jednym z nich są zdecydowanie podstawowe hardtaile MTB. Unibike jest w stanie zaoferować modele lepiej wyposażone niż rynkowa średnia w konkretnych przedziałach cenowych, a nie ma co ukrywać - w przypadku podstawowych, aluminiowych modeli to właśnie na polu wyposażenia rozgrywa się walka o klienta, bo ramy na tym poziomie cenowym zwykle są do siebie bardzo podobne.
Doskonałym przykładem takiego stanu rzeczy jest polecany tu Unibike Link - to hardtail stojący na 29" kole, który może być dobrym wyborem dla osób rozpoczynających regularną jazdę na rowerze w kontekście wycieczek czy nawet terenowych treningów. Model ten bazuje na aluminiowej ramie, której geometria jest przechylona bardziej w stronę rekreacji, co znaczy że siedzimy tu nieco bardziej wyprostowani, niż na typowym rowerze XC. Jeśli jednak najdzie nas ochota na sprawdzenie swoich sił w amatorskim ściganiu, to na początek Link też powinien dać sobie radę - jego aluminiowa rama posiada taperowane stery czy sztywny środek suportu - ten pierwszy element poprawia sztywność boczną przodu roweru, dzięki czemu prowadzi się bardziej precyzyjnie, ten drugi z kolei pozwala na efektywny transfer energii. Jedynym na co lekko możemy kręcić nosem to zastosowany standard środka suportu - wkład typu PressFit znany jest z wyścigowych rowerów i ceniony za jego efektywność, ale trudniej go serwisować w domowym warsztacie.
Jak zwykle u Unibike'a nie możemy narzekać na wyposażenie - na pokładzie tego modelu obecna jest kompletna grupa Shimano Cues U6000 w układzie 2x11, zatem mamy do dyspozycji szeroki zakres przełożeń, który spisze się w różnych warunkach, pozwalając zarówno na szybką jazdę po szosie, jak i pokonywanie stromych podjazdów. Co ważne korba w tym przypadku posiada zintegrowane ramię Hollowtech II, co ponownie podnosi efektywność transferu energii - w tym przypadku większość energii naszego kręcenia przekłada się na prędkość, a nie gubi się gdzieś w poddających się naciskowi częściach. W budżecie Linka możemy liczyć jedynie na amortyzatory oparte o sprężynę - w tym przypadku to rekreacyjny 100mm SR SUNTOUR X1. Na pokładzie nie zabrakło hydraulicznych hamulców tarczowych od Shimano.
Unibike Link jest godny polecenia tym osobom, które szukają uniwersalnego roweru do jazdy w lekkim terenie, ale i na co dzień. Jak zwykle w przypadku polskiego producenta najważniejszym atutem całego modelu jest bardzo uczciwy stosunek ceny do poziomu całego roweru.
- Rama: 29" / ALU 6061-T6 / HYDROFORMING / CIENIOWANA / GŁÓWKA 1-1/8/1.5" / MĘSKA - 17", 19", 21"
- Widelec przedni: SR SUNTOUR X1 / BLOKADA HYDRAULICZNA Z DŹWIGNIĄ NA KIEROWNICY / SKOK 100MM
- Mechanizm korbowy: SHIMANO CUES U6000 / 36X22T / ZINTEGROWANA OŚ
- Suport: SHIMANO MT500 / PRESS FIT
- Przerzutka przednia SHIMANO CUES U6000
- Przerzutka tylna SHIMANO CUES U6020-11
- Dźwignie przerzutek: SHIMANO CUES U6000
- Kaseta SHIMANO CUES LG400-11 / 11-45T
- Opony : SCHWALBE SMART SAM / 29X2.25
- Hamulce: SHIMANO MT410 (DISC BRAKE)
- Waga: 14,90 kg
- Cena: 4199 PLN
Rower ścieżkowy / trail
To stosunkowo nowa kategoria rowerów górskich. Rowery ścieżkowe to najbardziej uniwersalne maszyny MTB na rynku. Łączą świat rowerów do ścigania, które są mocno podporządkowane podjazdom, ze światem enduro, który jest bardziej skoncentrowany na zjeżdżaniu. Rowery trailowe prowadzą się doskonale na zjazdach, a jednocześnie są zdolne podjechać najcięższe podjazdy. Główna różnica podczas wspinaczek między nimi, a maszynami do XC polega na tym, że rowery ścieżkowe nie zostały podporządkowane wynikowi sportowemu. Tu nie o chodzi żeby być najszybszym, a raczej o to, aby jeździło nam się dobrze, pewnie, wygodnie i… wszędzie! To po prostu idealne rowery do jazdy po górach. Doskonałe maszyny na prawdziwe terenowe wycieczki. Występują zarówno jako hardtaile, jak i full suspension. Rowery z pełnym zawieszeniem jednak zdecydowanie dominują w tej kategorii. Typowy skok w rowerach trail to 120-130 mm zarówno z przodu, jak i z tyłu. Najczęściej spotkamy tu koła 29” z oponami o szerokości około 2,4”. Sporo firm oferuje też modele z rozmiarem obręczy 27,5” (650B). Przeważnie spotkamy tu napędy 1x12 oraz regulowane sztyce, które ułatwiają zjeżdżanie w trudnym terenie. Najbardziej sensowne propozycje modeli z pełnym zawieszeniem zaczynają się od około 8-10 tys. zł.
Polecane przez redakcję
Canyon Neuron 5
Canyon słynie z tworzenia dopracowanych rowerów dla wymagających, przy czym za sprawą ich modelu sprzedaży bezpośredniej jest w stanie oferować mocno konkurencyjne ceny względem swoich konkurentów. Świetnym przykładem takiego modelu jest pełnozawieszony rower ścieżkowy (trail) Canyon Neuron 5, który w budżecie nieprzekraczającym 9 tys. zł pozwala kupić sprzęt mający na pokładzie wszystko, żeby rozpocząć pełnoprawną zabawę podczas jazdy po górskich szlakach.
Bazą aluminiowego Neurona jest rama oferująca 130 mm skoku tylnego zawieszenia (widelec tu zastosowany ma skok 140 mm), w której Canyon zastosował 4-zawiasowy układ zawieszenia - to sprawdzona w Canyonie kinematyka oferująca masę wsparcia w środkowej fazie skoku, przyzwoitą czułośc na początku oraz progresję pod koniec wartości skoku. Do tego na pokładzie mamy oczywiście wszystkie potrzebne standardy, żeby móc mówić o rowerze sztywnym bocznie - taperowane stery, sztywne osie kół. Neuron posiada też niski przekrok, co w parze z dropperem pozwala sprawniej manewrować rowerem podczas stromych zjazdów.
Geometria Neurona 5 ma uczynić ten rower jak najbardziej uniwersalnym - na zjeździe wspiera nas m.in. 66-stopniowy kąt głowy ramy, który w parze z odpowiednio długą bazą kół czyni rower bardzo stabilnym i przewidywalnym w prowadzeniu. Jednocześnie kąty ramy nie są tu na tyle radykalne, żeby na Neuronie podjeżdżało się niewygodnie. Mamy tu do czynienia po prostu z bardzo wszechstronnym rowerem do jazdy trail / all-mountain. Można nim śmiało zapuszczać się nawet na te bardziej techniczne, naturalne ścieżki. Zależnie od rozmiaru Neuron stoi na kole 27,5" (XS oraz S) lub 29" (M, L, XL).
Canyon Neuron 5 to nadal dość podstawowy model, co widać na polu wyposażenia - napęd tu zastosowany to Shimano Cues w wersji 1x10. Amortyzację obsługują produkty Rock Shox, nie zabrakło na szczęście droppera (tego dostarcza sam Canyon).
Możemy mówić tu o kompletnym fullu na początek poważniejszej jazdy po górach - jesteśmy przekonani, że sprosta wymaganiom większości osób, które zaczynają regularnie jeździć w bike parkach i po bardziej dzikich ścieżkach bez myślenia o skakaniu kilkumetrowych hopek czy dropów.
- Rama Canyon Neuron AL (aluminium) / 130 mm skoku zawieszenia
- Tylny amortyzator Rock Shox Deluxe Select +
- Widelec amortyzowany Rock Shox Recon Silver RL / 140 mm skoku
- Napęd Shimano CUES U6000 1x10
- Hamulec tarczowy Shimano MT410
- Sztyca Canyon SP0081
- Waga: 15.54 kg
- Cena: 8 899 zł
Rower enduro
Konstrukcje enduro to rowery, którymi nadal jesteśmy w stanie pokonywać długie trasy po górach, jednak podjazdy wymagać będą od nas więcej pracy. Żywiołem tych maszyn jest mocne atakowanie najcięższych technicznie górskich zjazdów. Nie straszne im ogromne głazy, korzenie i uskoki oraz dłuższe loty. To rowery stworzone do jazdy po najtrudniejszych trasach, a jednocześnie nie wymagają wyciągu, aby dobrze pobawić się na zjazdach. Ważą zauważalnie więcej, niż maszyny XC i nieco więcej niż rowery trailowe. Gorsze wspinanie oraz wyższą masę poświęcamy tu dla rewelacyjnego prowadzenia podczas zjazdów oraz trawersujących szlaków. Standardem są tu rowery z pełnym zawieszeniem o skoku około 150-170 mm, spotykamy też rowery o nieco większym skoku, określane mianem "super enduro" - na tych większych endurówkach można nawet myśleć o odwiedzeniu Bike Parków i zaliczeniu mniejszych lotów. Dawniej rządziły tu mniejsze koła, natomiast obecnie 29” są równie popularne co 27,5”. Szerokość opon wynosi przeważnie około 2,5”. Tę kategorię rowerów polecamy osobom świadomym swoich potrzeb. Dla poszukujących pierwszego roweru MTB, nawet na trudne szlaki, lepszym wyborem będzie rozpoczęcie od ścieżkowca. Tu także spotkamy współczesne napędy 1x12, a dropper (regulowana sztyca) to jedyna opcja by nie zabijać zjazdowego potencjału rowerów enduro. Na rower enduro trzeba przyszykować od około 8 - 10 tysięcy zł wzwyż.
Zobacz rowery enduro:
Pozostałe typy rowerów górskich
Powyższe gatunki MTB to dominujące i najczęściej używane rowery górskie. Jest ich jednak sporo więcej, a najpopularniejsze z nich to:
- Rower Downhill / Freeride - maszyny do zjazdu i ewolucji, czyli rowery, które poradzą sobie z najtrudniejszymi zjazdami i lotami. Wymagają wyciągu, wypchnięcia, albo auta, by dostać się na początek tras zjazdowych
- Rower dirtowy - sprzęt przeznaczony do skakania po specjalnie przygotowanych (usypanych z ziemii) hopach. Podobną kategorią są rowery streetowe - przeznaczone do ewolucji w zurbanizowanym terenie.
- Fatbike - rowery górskie na bardzo grubych oponach. Sprawdzają się w jeździe po śniegu i piachu.
Hardtail czy Full Suspension?
Rowery MTB występują w dwóch opcjach - z pełnym zawieszeniem lub tylko z amortyzatorem przednim. Jak zdążyliście się dowiedzieć z naszego poradnika, niektóre maszyny występują zarówno jako HT i FS. W tym miejscu należy nadmienić, że każdy pojazd kołowy jest tym lepszy, im lepszy (i dłuższy) jest kontakt jego kół z nawierzchnią. Stąd płynie prosty wniosek, że rowery z pełnym zawieszeniem to wyższa ewolucja rowerów górskich. Zapewniają lepszą trakcję, krótszą drogę hamowania, większe bezpieczeństwo, szybsze pokonywanie zjazdów, bardziej pewne prowadzenie w terenie, czy możliwość popełnienia większych błędów bez bolesnych konsekwencji. Wady? - głównie wyższa cena, masa i nieco gorsze przyspieszenie.
Rozmiar koła
Dominującym obecnie rozmiarem kół jest 29”. Mniejsze koła to nadal mocny gracz w rowerach enduro i przeznaczonych do jeszcze bardziej zjazdowych lub ekstremalnych zastosowań. Małe koła - 26 i 27,5” - spotkamy też czasem w maszynach zupełnie podstawowych - najtańszych. Bez dwóch zdań widać rynkową tendencję, że wkrótce większość maszyn będzie toczyła się na 29”. Małe koła pozostaną w rowerach, które służą w dużej mierze do skoków i ewolucji, a także w góralach entry level i maszynach w najmniejszych rozmiarach.
Szukaj roweru pod swoje potrzeby w założonym budżecie
Ten tekst miał za zadanie pomóc Ci stwierdzić, który typ roweru jest dla Ciebie właściwy. Dalej odsyłamy Cię do naszych konkretnych poradników (przeglądów rynku), które analizują czego można się spodziewać w danej kwocie przy konkretnym typie roweru MTB. Linki do nich znajdują się pod każdym z omawianych rodzajów rowerów MTB. Jeśli nie znalazłeś tutaj żadnej z kategorii, która wpisuje się w Twoje potrzeby, odsyłamy do Katalogu Rowerowego. To miejsce gromadzi prawie wszystkie dostępne na polskim rynku rowery.
