Buty na rower MTB - sprawdź jakie obuwie rowerowe wybrać?

Scenariusz zwykle jest podobny. Zaczynamy od zakupu samego roweru, a jeśli ,,wkręcimy się” w jeżdżenie zaczynamy kompletować nasze wyposażenie dodatkowe. Im bardziej zaawansowanymi rowerzystami górskimi się stajemy, tym więcej specjalistycznego sprzętu trafia do naszego kolarskiego ekwipunku. Podobnie jest z butami, swoją rowerową przygodę można rozpocząć od jazdy w zwykłych butach, ale zazwyczaj dość szybko przychodzi czas na zakup obuwia dedykowanego do jazdy na rowerze. Wybór właściwego modelu, odpowiedniego do naszych potrzeb to sprawa istotna. Buty rowerowe MTB mają nas bowiem wspierać i poprawiać komfort oraz wydajność jazdy. Aby dokonać właściwego wyboru musimy przejść przez kilka etapów. Poniżej przygotowaliśmy zbiór zagadnień, które Was dotkną w trakcie wyboru.

Obuwie SPD do pedałów zatrzaskowych czy buty do pedałów platformowych?

Nie ulega wątpliwości, że większość zaawansowanych riderów jeździ w pedałach zatrzaskowych. Wielu początkujących rowerzystów obawia się jednak przejścia na pedały SPD i może chcieć nabyć obuwie rowerowe przeznaczone do turystycznej jazdy, które przystosowane jest do płaskich pedałów. Rynek tego typu butów jest dość ograniczony, ale jakiś wybór mamy. Większość podstawowych modeli rekreacyjnych butów SPD ma fabrycznie zamontowane specjalne zaślepki w podeszwach i można ich używać również do jazdy na zwykłych pedałach. Ich zaletą jest wyraźnie sztywniejsza podeszwa, niż w zwykłych sportowych adidasach, która pozwala na efektywniejszy transfer siły na pedały oraz na dłuższych dystansach ogranicza zmęczenie stóp.

Chcąc jednak zmaksmymalizować efektywność transferu energii poleca się jeździć w butach zatrzaskowych - począwszy od rekreacyjnego kręcenia, na ściganiu się skończywszy. Początkującym polecamy też nasz poradnik: Pierwszy raz w SPD. Pedały platformowe pozostają w użyciu głównie w dyscyplinach ekstremalnych - enduro, freeride, downhill, dirt, street itp. Do nich produkuje się też specjalne obuwie - z podeszwami, które świetnie trzymają się profesjonalnych płaskich pedałów z pinami. Dodatkowo tego typu obuwie będzie też w znaczącym stopniu chroniło stopy przed kontuzjami - jest wzmocnione pod tym kątem, a poza tym podeszwy są wykonane z gumy oferującej lepszą przyczepność, która dobrze spisuje się podczas chodzenia po śliskiej nawierzchni. Jeśli zamierzacie ostro turystycznie pojeździć po górach, a jednocześnie jesteście pewni, że wolicie pedały platformowe, to warto specjalne buty rowerowe do w/w ,,ekstremalnych” dyscyplin kolarstwa. 

Ponieważ 90% z Was sięgnie po pedały wpinane, w tym artykule skupiamy się głównie na temacie wyboru butów rowerowych pod systemy zatrzaskowe. Istotne jest podkreślenie, że obuwie SPD MTB jest kompatybilne ze wszystkimi systemami pedałów zatrzaskowych MTB. Rozstaw śrub do mocowania bloków jest zunifikowany - niezależnie jakie terenowe buty SPD kupimy, będziemy w stanie dopasować do nich wpinane pedały MTB dowolnego producenta. 

Jeśli szukasz obuwia na rower szosowy, odsyłamy Cię do osobnego artykułu, w którym radzimy, jak wybrać buty szosowe: JAKIE BUTY SZOSOWE KUPIĆ?

Buty na rower MTB - sportowe czy turystyczne?

Rowerowe obuwie dostępne na rynku jest bardzo zróżnicowane. Ciężko o jakiś idealny podział rynkowej oferty, jednak nie ulega wątpliwości, że jedne buty są typowo rekreacyjne, a inne ekstremalnie sportowe. Pomiędzy nimi oczywiście nie ma luki, a znajdziemy kilka rozwiązań pośrednich. Po przejrzeniu rynkowej oferty proponujemy umowny podział na następujące typy:

• Buty SPD rekreacyjne - sznurowane, z bardzo miękką podeszwą. Nadają się do chodzenia, gdy zejdziemy z roweru, są komfortowe, ale w ograniczonym stopniu trzymają stopę na boki. To dobry wybór nie tylko do MTB, ale choćby jako buty na rower crossowy, czy trekkingowy.
• Buty MTB sportowo-rekreacyjne - wyglądają niemal jak wyścigowe, ponieważ również mają rzepy, pokrętła lub sprzączki. Ich podeszwa jest jednak średnio twarda, wykonana z plastikowego tworzywa. Dużo lepiej trzymają stopę, nadal da się w nich sprawnie podchodzić, oferują też komfort na całodniową wycieczkę po górach. To dobre buty do mocnej jazdy, bez nastawienia na wyniki. 
• Buty MTB sportowo-wyścigowe - mają agresywny, wyścigowy design, są wyraźnie lżejsze, niż powyższe typy. Mają też znacznie sztywniejszą podeszwę, często z dodatkiem karbonu. Nadają się do amatorskiego ścigania, ale nadal będą wystarczająco wygodne do używania ich podczas całodniowej wycieczki. Da się w nich podejść, choć ,,do chodzenia” są już zbyt sztywne. 
• Buty MTB wyścigowe - to obuwie, które zostało skonstruowane do maksymalizacji transferu mocy na pedały, ma super sztywną, karbonową podeszwę. Podobnie wykonano przyszwę, ta się nie ugina i gwarantuje idealne czucie roweru. Niektóre modele wyścigowych butów przez swoją twardość uważane są za mało komfortowe, z drugiej strony przyzwyczajeni do nich zawodnicy nie uważają by były mało wygodne.

Co wybrać? Zastanówcie się nad Waszym stylem jazdy i potrzebami, dobierajcie buty SPD MTB bezpośrednio pod nie. Jeśli nie jesteście pewni, polecamy sportowo-rekreacyjne - zawsze dadzą sobie radę i są przystępne cenowo.

Komfort i dopasowanie

Wygodne ułożenie nogi to rzecz podstawowa, buty rowerowe nie mogą być ani za duże, ani za małe. Przy wyborze jakiegokolwiek modelu warto zmierzyć swoją nogę i na podstawie długości wkładki dobrać odpowiedni rozmiar. Oczywiście nic nie zastąpi przymiarki, dlatego akurat obuwie warto kupować stacjonarnie. Bardzo istotne jest też dopasowanie do kształtu i szerokości stopy, a także wysokości podbicia. Jeżeli chodzi o sam rozmiar - warto aby but był dobrze przylegający, ale nie na tyle byśmy odczuwali dyskomfort. Powinien być po prostu dobrze dopasowany. Tutaj zwróćmy uwagę na trzymanie nie tylko śródstopia i palców, ale także okolicy pięt. 

Bądźmy czujni, zbyt mały rozmiar okaże się przeszkodą na dłuższych wyprawach, uciskając zanadto stopę spowoduje dyskomfort i utratę radości z jazdy. Z kolei wybór za dużego rozmiaru skutkować będzie luzem pomiędzy stopą a obuwiem, co będzie prowadziło do niepełnego wykorzystania energii włożonej w pedałowanie oraz utraty czucia roweru. Podczas wyboru zwracajmy też uwagę, czy buty nie cisną nas w mniej oczywistych miejscach - np. okolicy kostek. 

Buty rowerowe SPD - sprawdź sztywność podeszwy

Sznurowane buty rowerowe (rekreacyjno-turystyczne) są zdecydowanie mniej sztywne niż MTB, co w praktyce daje nam możliwość wygodnego poruszania się, gdy nie korzystamy z roweru. W większości modeli rekreacyjnych bloki schowane są głęboko w podeszwach, co eliminuje ich hałas i ewentualność poślizgnięcia się. Buty rowerowe skonstruowane typowo pod MTB charakteryzują się większą sztywnością podeszwy, a chodzenie po normalnym terenie nie jest tak komfortowe. Podparcie na rowerze jest znacznie bardziej stabilne, a jazda, zarówno na podjazdach, jak i zjazdach, daje większą pewność. Zyskujemy na jakości jazdy, ale również szybkości - zapewniają one lepszy transfer energii podczas pedałowania. Kupując buty SPD trzymamy się prostej zasady - im bardziej ambitnie i sportowo chcemy jeździć, tym bardziej sztywne obuwie będzie dla nas właściwe.

Buty do jazdy na rowerze - jakie systemy zapięcia spotkamy?

Modele turystyczne są sznurowane, natomiast warianty sportowe i wyścigowe, ogólnie buty rowerowe dedykowane do MTB są obecnie najczęściej wyposażone w rzepy, pokrętła BOA lub sprzączki, ewentualnie kombinację dwóch z powyższych. Wszystkie mają pewne zalety i wady. Rzepy są proste w obsłudze, ale podlegają zużyciu i z czasem coraz gorzej trzymają. Poza tym, często są zbyt długie i niechlujnie odstają od butów. Sprzączki są pewne i łatwe w obsłudze, często widujemy je w towarzystwie dwóch rzepów - to dobry układ. Niezawodny i pozwalający dopinać buty w trakcie jazdy. Buty rowerowe, nawet te podstawowe, coraz częściej mają też pokrętła. System jest najbardziej precyzyjny i ułatwia najlepszą regulację podczas jazdy. Buty łatwo się dociąga w trakcie jazdy, a w wyższych modelach można je również luzować. Regulacja jest bardzo dokładna, umożliwia korektę naciągu linki o minimalną wartość. To znacznie bardziej precyzyjne, niż w przypadku dużych skoków w zębatym pasku sprzączek. Jedyna wada BOA to duża wrażliwość na zabrudzenia, konieczność okazjonalnego czyszczenia i smarowania oraz - podobnie jak w rzepach - ograniczona żywotność. Około 2-3 sezony powinny zdążyć uszkodzić linkę, wówczas warto wymienić ją na nową, aby nie pękła w trakcie jazdy. Niezależnie od systemu zapięcia podczas przymiarki należy sprawdzić czy maksymalne spięcie buta jest dla nas wystarczające. Poza tym warto zbadać, czy łatwo się je ściąga i zakłada - różnice pomiędzy poszczególnymi modelami bywają ogromne. 

Co oferuje rynek - jak wybrać buty kolarskie?

Wybór obuwia na rower MTB jest ogromny, a na rynku mamy do czynienia z dużą liczbą producentów. Jedni buty rowerowe mają pośród szerszego asortymentu, a inni koncentrują się wyłącznie na obuwiu. Niezależnie od tego, jakiej firmy buty wybierzecie, musicie dopasować je do swojego stylu jazdy, waszych tras i potrzeb. Na kolejnej stronie przygotowaliśmy przykładowe modele, które dobrze obrazują typy obuwia SPD omawiane w artykule.

Rekreacyjne buty SPD

• Sznurowane buty rowerowe MTB SPD służące do rekreacyjnej jazdy w terenie. Mają miękką i komfortową budowę oraz podeszwę, która umożliwia bezproblemowe chodzenie. 

Buty SPD MTB sportowo-rekreacyjne

• Wyglądają już całkiem profesjonalnie, ale tak naprawdę to buty dla początkujących. Mają miękką podeszwę i przyszwę. Dają namiastkę sportowego trzymania, ale wciąż są wygodne i mocno rekreacyjne. 

Buty SPD MTB sportowo-wyścigowe

• Prezentują się iście wyścigowo i mają sporo cech butów dla wyczynowców, ale wciąż będą nieco cięższe i bardziej miękko wyściełane. O dobry transfer mocy dba tutaj karbonowa podeszwa. 

Wyścigowe buty SPD MTB 

• Wyścigowe buty SPD są lekkie, sztywne i mają zapewniać doskonałe czucie roweru. Zwykle bardzo ściśle opinają stopę i mają zaawansowaną wentylację.