Grupa Shimano Ultegra R8100 - bezprzewodowa 2x12

Shimano na sezon 2022 przygotowało niemałą niespodziankę. Jednocześnie zaprezentowało światu nowego Dura-Ace’a i Ultegrę. Dotychczas zwykle najpierw premierę miała ich najwyższa grupa osprzętu, a dopiero potem nieco tańsza, wykorzystująca odrobinę mniej wyrafinowane materiały Ultegra. Zawsze więc rozgrzani do czerwoności nowymi patentami z grupy wyższej oczekiwaliśmy, jak będzie wyglądała ,,grupa dla mas”. Niewątpliwie bowiem tak można Ultegrę nazywać. Osprzęt ten zazwyczaj prezentuje poziom działania i ergonomię w zasadzie na identycznym poziomie, co topowy Dura-Ace, natomiast waży odrobinę więcej. Tym razem Japończycy zaserwowali nam obie premiery za jednym razem, a osoby, które szukają doskonałej grupy i będące obojętne na około 200 gramów różnicy w masie powinny się nową Ultegrą szczególnie zainteresować. Uwagę przykuwa szereg identycznych rozwiązań i podobieństw, które sprawiają, że nowy napęd zapowiada się niezwykle ciekawie. 

Tylko Di2! 

Zanim przejdziemy do szczegółów technicznych warto wspomnieć, że nowa odsłona Ultegry, czyli grupa R8100 będzie dostępna tylko w wariancie elektronicznym. Rezygnacja z osprzętu mechanicznego podyktowana jest faktem, że Ultegra jest marką w rodzinie Shimano, której celem jest dostarczyć maksimum efektywności i jakości, a poziom działania ma zaspokoić najwybredniejszych użytkowników. Zdecydowano się na taki ruch ponieważ system Di2 powala na łopatki każdą grupę mechaniczną pod względem lekkości pracy, szybkości działania, czy choćby możliwości personalizacji. Japoński producent dedykuje ten osprzęt do zawodników amatorów, ambitnych pasjonatów kolarstwa szosowego oraz miłośników jazdy w stylu endurance. Im nie jest potrzebne 200 gramów zysku, które otrzymają gdyby zdecydowali się Dura-Ace, ale Shimano chce dostarczyć im maksimum tego, co w dziedzinie działania oraz ergonomii opracowało. Stąd decyzja, aby w rodzinie Ultegry był już tylko osprzęt elektroniczny, bowiem tylko ten oferuje najwyższy poziom pracy. 

Filozofia i design przeniesione z Dura-Ace

Mieliśmy okazję uczestniczyć w premierze obu nowych grup i wniosek z prezentacji produktowej jest tylko jeden - nowa Ultegra jest klonem topowego Dura-Ace’a, który różni się minimalnie wyglądem, ma nieco mniej opcji kastomizacji (długość korby, zębatki i kasety) i waży odrobinę więcej, ale poza tymi różnicami grupy są w zasadzie bliźniacze. Ultegra dzieli te same nowe rozwiązania i zasady działania, jak również ma identyczne cechy i możliwości ustawień. Duży materiał na temat grupy Dura-Ace znajdziecie w linku: NOWA GRUPA SHIMANO DURA-ACE: BEZPRZEWODOWA 2X12, a w nim masę informacji o patentach, które zostały wniesione do obu nowych grup. Natomiast w tym artykule zaprezentujemy Wam poszczególne komponenty i cechy nowej Ultegry R8100.  

Nowe bezprzewodowe Di2

Do Ultegry R8100 trafił nowy system Di2, który jest bezprzewodowy i wykorzystuje do transmisji danych protokół opracowany przez Shimano specjalnie i wyłącznie dla nowego Di2. Obie klamkomanetki mają w swoich wnętrzach baterie CR1632, a sygnał z łap trafia bezpośrednio do tylnej przerzutki, która jest mózgiem całego Di2. Ona zarządza działaniem obu przerzutek i przez nią dokonuje się wszelkich regulacji. Na jej korpusie znajdziemy przycisk i diodę znane dotąd z junction box. Z tylnej przerzutki wychodzi kabelek, który biegnie do baterii oraz do przerzutki przedniej. Ładowanie odbywa się przez magnetyczne gniazdo w tylnej przerzutce. 

Cały system zaproponowany przez Shimano łączy brak kabli tam, gdzie to istotne z obecnością kabelków w miejscu, które - dzięki nim - zyskuje na przyjazności dla użytkownika, szybkości i pewności działania. Shimano podkreśla, że eksperymentowało z całkowicie bezprzewodową grupą, ale finalny kształt jest taki, ponieważ to gwarantuje najszybszą zmianę biegów i łatwą obsługę - m.in. przez fakt, że ładujemy tylko jedną baterię. Po pełnym naładowaniu prądu starcza jej na minimum 1000 km intensywnej jazdy, a baterii w klamkomanetkach na około 1,5 roku do 2 lat. 

Nowe klamkomanetki i przerzutki 

Przeprojektowaniu uległy całe klamkomanetki. Mają zupełnie nowy kształt i są pochylone do wewnątrz. To zapewnia bardziej ergonomiczne i aerodynamiczne ułożenie rąk. Same łapy mają też dłuższy i wyższy korpus. Dłonie leżą na nich głębiej i mają pewniejsze oparcie. Przeprojektowaniu uległy też przyciski zmiany biegów - tak, aby łatwiej było je obsługiwać w dolnym chwycie. Przednia przerzutka Ultegra ma identyczny kształt, co nowa przerzutka Dura-Ace, czyli jest wyraźnie mniejsza, niż znana z poprzedniej generacji. Jej działanie jest też o 45% szybsze, a korpus mniejszy o około ⅓, co przekłada się na lepszą aerodynamikę tej okolicy. Tylna przerzutka Ultegra ma z kolei bardziej zaokrąglony korpus, który wizualnie różni ją od topowego Dura-Ace’a. Różnice w jakości pracy są tu jeszcze większe, bowiem względem poprzedniej generacji nowa Ultegra z tyłu zmienia biegi szybciej o 58%. 

Więcej biegów: 2x12

Kolejną nowością zaczerpniętą z Dura-Ace’a jest kolejny bieg w kasecie. Ultegra jest więc systemem 2x12, co gwarantuje większą rozpiętość przełożeń i ciaśniejsze stopniowanie. Dostępne są dwa mechanizmy korbowe - 50/34 i 52/36. Do nich można dopasować jedną z dwóch kaset: 11-30 i 11-34, których stopniowanie jest następujące: 

• 11-30: 11-12-13-14-15-16-17-19-21-24-27-30
• 11-34: 11-12-13-14-15-17-19-21-24-27-30-34

Kasety Ultegry mają aluminiowe zębatki, a ich zęby wykorzystują kształt zgodny z technologią Hyperglide+, którą Shimano stosuje w napędach MTB z 12-biegami. Dedykowany do Ultegry łańcuch to CN-M8100, czyli identyczny jak w nowym XT M8100. 

Korba z pomiarem mocy

Po raz pierwszy w Ultegrze znajdziemy miernik mocy. W sprzedaży będą mechanizmy korbowe bez lub z pomiarami. Będzie to ten sam system, który znamy z dotychczasowego i najnowszego Dura-Ace’a. Jest obustronny, legitymuje się dokładnością pomiaru +/- 1,5%, a baterii starcza na około 300 godzin użytkowania. Gniazdo ładowania pomiaru jest takie samo, jak w tylnej przerzutce, dzięki czemu na wakacyjny wyjazd lub zgrupowanie można zabierać tylko jeden kabelek. 

Koła i hamulce 

Dużo ciekawego dzieje się w linii kół pod hamulce tarczowe Ultegry, bowiem mają one identyczne obręcze, jak te montowane w kołach Dura-Ace. Są to w pełni karbonowe felgi o szerokości wewnętrznej 21 mm i zewnętrznej 28 mm, które są oczywiście tubeless ready. Dostępne są w 3 opcjach wysokości - górskiej 36 mm, uniwersalnej 50 mm i sprinterskiej oraz do płaskich tras 60 mm. Różnice między kołami grup Dura-Ace i Ultegra są zawarte jedynie w piastach i szprychach. Np. nie znajdziemy tu nowego bębenka 12s z ratchetem, a klasyczne zapadkowe bębenki Shimano 11s Road, na które oczywiście wchodzi nowa 12-biegowa kaseta. Masa kół jest następująca:

• Shimano Ultegra C36 - 1481 g
• Shimano Ultegra C50 - 1562 g
• Shimano Ultegra C60 - 1642 g

Do zestawu przygotowano nowe zaciski hamulcowe, które mają dwuczęściową konstrukcję i podobnie jak Dura-Ace mają odsunięte o 10% okładziny od tarcz, a ich działanie zostało poprawione tak, aby można było hamować pewnie i jak najpóźniej. 

Wariant pod hamulce obręczowe

Dla konserwatystów Shimano przygotowało odświeżone klamkomanetki i zaciski hamulcowe, które wykorzystują technologię i kształt z poprzedniej Ultegry. Główna różnica jest taka, że Ultegra pod hamulce szczękowe nie działa bezprzewodowo. Klamkomanetki korzystają z dotychczasowej - lekko odświeżonej - formy. Mają nowe gniazda kabelków, dostosowane do nowych, cieńszych przewodów Di2. W zestawie są też koła RS700. Ewidentnie jednak czuć, że w droższych rowerach mamy obecnie schyłek tradycyjnych szczękowych hamulców. 

Masa i dostępność

Nowa Ultegra R8100 jest naprawdę lekka. Zważywszy, że dodano kolejny bieg w kasecie należy uznać, że wynik 2706,5 g dla całej grupy (bez kół) robi imponujące wrażenie. Poprzednia generacja R8000 ważyła 2698,3 g. Komponenty Shimano Ultegra R8100 mają być dostępne w sprzedaży od września 2021 roku oraz w rowerach szosowych z kolekcji na rok modelowy 2022, które zapewne już od jesieni br. zaczną pojawiać się na rynku.

Zdjęcia: Irmo Keizer / Andreas Dobslaff - Shimano

Polska strona Shimano: bike.shimano.com