Lekki górski rower elektryczny

Spis treści:

Full czy hardtail?
Jaki silnik?
Lżejszy rower, mniejsza bateria
Co poza tym?
Obsługa wspomagania
Polecany przez redakcję
Co na rynku?

Górski rower elektryczny daje masę możliwości. Niezależnie od poziomu kondycji, albo po prostu tego, czy danego dnia nam się chce, możemy pokonywać górskie trasy z wyraźnie mniejszym zmęczeniem, aniżeli byłoby to na zwykłym góralu. W praktyce oznacza to, że dla początkujących i osób niewytrenowanych góry w ogóle stają się możliwe do pokonania, a dla zaawansowanych rodzi się opcja, aby jeździć dłużej, dalej i więcej. Brzmi świetnie i rzeczywiście tak jest! Górska turystyka rowerowa bardzo się rozwija dzięki e-bike’om. Są tu jednak cztery poważne ograniczenia. Po pierwsze rowery elektryczne są drogie, ale ten temat należy pozostawić do osobistego przemyślenia - albo kogoś stać, albo nie - my skupimy się na pozostałych kwestiach. Po drugie są ciężkie, co sprawia, że wielu użytkowników ma problem z ich przechowywaniem i transportem.

Po trzecie mają baterię, która podlega rozładowywaniu, a więc zasięg każdej jazdy jest ograniczony. No i po czwarte - co przeszkadza głównie zaawansowanym riderom - e-bike nigdy nie prowadzi się tak lekko i zwinnie, jak klasyczny rower górski. Pasjonaci narzekają więc, że to nie do końca to samo, co prawdziwa jazda… Wydawać by się mogło, że lekki rower elektryczny jest więc odpowiedzią na większość problemów, które występują w segmencie e-bike. Na pewno ich niska masa poprawia jakość jazdy i ułatwia całą logistykę transportu oraz przechowywania. Jednak zwykle za niską masą idzie też mniejsza bateria i koło się zamyka, bowiem zaczynamy tracić na zasięgu. Jak sami widzicie nie ma rozwiązań idealnych, choć bez dwóch zdań to, co obecnie oferuje rynek jest naprawdę ciekawe. Zobaczcie, co składa się na typowe na rynku lekkie górskie elektryki?

Full czy hardtail?

Na etapie wyboru roweru pierwszym krokiem będzie ustalenie, jak dokładnie typ elektrycznego górala chcemy wybrać. Zwykle lekkie modele na rynku dzielą się na 3 kategorie. Najlżejsze, ale też najmniej dzielne w terenie oraz najmniej komfortowe są hardtaile, czyli rowery, w których znajdziemy tylko przedni amortyzator, a tył pozostaje sztywny. Tego typu rowery polecamy osobom pokonującym łatwe trasy oraz szukającym naprawdę najlżejszego możliwego rozwiązania. Potem są już fulle, czyli pełnoprawne rowery górskie, które nie dość, że pozwalają przyjemnie pobawić się na szlakach, to jeszcze oferują najwięcej komfortu oraz bezpieczeństwa podczas jazdy w terenie.

Rowery z pełnym zawieszeniem dzielą się na dwa typy. Pierwszym są fulle o charakterze bliższym XC i Down-Country, czyli mające około 120 - 130 mm skoku zawieszenia. Natomiast drugim są modele znacznie bardziej uniwersalne i gotowe na wyraźnie trudniejsze oraz agresywniejsze zjazdy. To elektryczne rowery z kategorii trail mające około 140 - 150 mm skoku. Naszym zdaniem to najciekawsza grupa, bowiem te maszyny pozwalają pojechać wszędzie i wszystko, a nawet jeśli są potencjalnie nieco cięższe i wolniejsze, niż poprzednie typy to silnik łagodzi ewentualne różnice. Spodziewajcie się też, że niezależnie od typu e-bike’a rama zawsze będzie karbonowa. Jeżeli ma być lekko, to jest to jedyny słuszny materiał.

Silnik Fazua jest popularny w lekkich elektrykach

Jaki silnik?

Rowery elektryczne nastawione na lekkość zwykle mają silniki, które są nieco słabsze, niż duże mocne jednostki z maksymalnym momentem obrotowym rzędu 80-90 Nm. W segmencie lekkich e-bike’ów królują napędy Fazua Ride 60, Bosch Performance Line SX oraz TQ HPR 50, czy choćby jednostki firmy EbikeMotion. Zdarzają się koncepcje własne, jak choćby lekka jednostka napędowa tworzona przez BH. Bywa, że producenci idą też innym torem - montują najlżejszy ,,mocny silnik" na rynku, czyli Shimano EP8 i są w stanie na tyle odchudzić całość w innych miejscach, że sumarycznie rower potrafi ważyć około 20 kg!

Na rynku spotkacie też sporo elektryków opartych o normalne silniki, jak Shimano EP8, które ważą poniżej 20 kg

Wszystkie lekki jednostki dają wyraźne wspomaganie, ale nie są aż tak zrywne i dynamiczne, jak mocne silniki Boscha, Shimano, Brose, czy Yamaha. Maksymalny moment obrotowy, jakim legitymują się odchudzone silniki, to zwykle około 50 - 60 Nm. Natomiast wspomaganie wyrażone w watach to maksymalnie około 300 W dodatkowej pomocy. Tu wyraźnie najmocniejszy jest nowy Bosch SX i Fazua Ride 60. Tak naprawdę ,,kop mocy" oferowany przez lekkie silniki to i tak spore wsparcie i takie wspomaganie jest wystarczające, a w zamian otrzymujemy niższą masę tych jednostek napędowych, często bardziej ciche działanie i więcej naturalnych wrażeń z jazdy. Kompletne systemy wspomnianych marek ważą między 3 a 4 kg. To przekłada się na całkowita masę roweru w okolicach 16 do 19 kg. Natomiast nawet przy rowerach bliższych 20 kg nadal możemy mówić o lekkich elektrykach.

Warto jeszcze raz wspomnieć, że na rynku znajdziemy też modele oscylujące właśnie koło 20 kg, a nawet nieco lżejsze, które mają klasyczne mocne silniki elektryczne i duże baterie - np. Shimano EP8 z baterią około 600 Wh. Tu zasada jest prosta - im droższy rower, tym lepsze i lżejsze komponenty. Jeśli nasz budżet nie jest ograniczony to naprawdę można mieć super lekki sprzęt, który jednocześnie pozwala atakować mega strome podjazdy i osiągać sensowne zasięgi. Prawda jest taka, że wraz z postępem technologicznym i rozwojem baterii e-bike'i będą coraz lżejsze. Pewnie kiedyś przyjdzie dzień, kiedy mocny e-MTB z dużym zasięgiem będzie ważył tyle, ile dziś waży lekki e-bike, który pozwala przejechać 25 km i 1000 m przewyższenia.

Lżejszy rower, mniejsza bateria

Producenci chcąc zaoferować jak najlżejsze rowery odchudzają je również w obszarze baterii. W zasadzie obniżenie mocy silnika to środek do oszczędzania energii, co z kolei pozwala montować mniejsze baterie, bo to one stanowią najcięższy element elektryków... O ile mocne jednostki mają obecnie akumulatory rzędu 600 - 825 Wh, to standardem w lekkich e-MTB są baterie pojemności 250 - 400 Wh. To w naturalny sposób wpływa na ograniczenie zasięgu. Dość powszechne są też dodatkowe baterie mocowane na zewnątrz, czyli tak zwane range extendery. Dzięki nim można sobie dodać około 150 Wh, a baterie te są zwykle mocowane w miejscu koszyka na bidon. Warto jeszcze wspomnieć - dla redaktorskiego porządku - że normą w lekkich elektrykach jest pełna integracja silników i baterii z ramą. Co więcej, te rowery zwykle wyglądają bardzo estetycznie, a ich minimalizm i lekka linia często pozwala pomylić je ze zwykłymi rowerami górskim.

Co poza tym?

Wśród lekkich górali ze wspomaganiem dominują rowery na kołach 29” i mullety. Reszta podzespołów e-bike’ach wagi piórkowej nie różni się tak naprawdę od rynkowych standardów. Przerzutki, hamulce, amortyzatory, komponenty typu kokpit, czy regulowana sztyca są standardowe, a im wyższa wersja wyposażenia danego modelu, tym lżejsza będzie masa całkowita roweru. Tu sytuacja jest brutalna - im więcej pieniędzy możemy wydać, tym lżejszy kupimy rower.

Obsługa wspomagania

Niezależnie od producenta zazwyczaj mamy do dyspozycji kilka trybów wspomagania i opcję ich dostrojenia pod własne preferencje za pomocą aplikacji, którymi tuninguje się sposób działania wspomagania. Do obsługi silnika w trakcie jazdy, czyli przełączania się pomiędzy trybami zwykle mamy kontroler przy chwycie kierownicy, czyli rozwiązanie bardzo proste i ergonomiczne, które wygodnie obsługuje się podczas jazdy.

Poza tym pozostaje nam jeszcze ładować baterie. Najczęściej możemy robić to zarówno mając ją w rowerze, jak również na zewnątrz. Druga opcja jest przydatna w sytuacji, gdzie w miejscu przechowywania roweru nie mamy dostępu do energii elektrycznej. Tu warto być czujnym, bowiem przeważnie (dla obniżenia masy ramy) producenci eliminują możliwość szybkiej wymiany baterii w ramach lekkich elektryków.

Polecany przez redakcję

Cannondale Moterra SL 1

Amerykański producent słynie z tego, że bezkompromisowo podchodzi o konstruowania nowych modeli i często wyznacza trendy w danej klasie - tym razem chwali się, że zbudował najlżejsze e-MTB oferujące dużą moc silnika i dużą baterię. Na początku roku 2024 Cannondale zaprezentował swój nowy, lekki elektryczny rower MTB, który w topowej wersji osiąga masę 19,5 kg, ale przy tym posiada silnik o wysokim momencie obrotowym 85 Nm oraz sporą baterię (601 Wh). To jeden z niewielu modeli na rynku, który przy takich parametrach osiąga tak niską masę. Mieliśmy okazję ten model przetestować gruntownie podczas światowej premiery w Portugalii - po szczegółowe informacje odsyłamy do tego materiału: FIRST RIDE: NOWY CANNONDALE MOTERRA SL – LEKKI E-MTB Z PEŁNĄ MOCĄ! (2024).

Tutaj w skrócie - Cannondale Moterra SL bazuje na carbonowej ramie, ma bardzo progresywną geometrię, gotową na najcięższe technicznie szlaki nawet o dużym nachyleniu. Świadczy o tym chociażby mega płaski kąt głowy ramy na poziomie 62,5 stopnia. Producent dodatkowo daje nam możliwość zmiany kątów w zakresie 1,2 stopnia (od wyjściowej wartości) poprzez - taką możliwość daje konstrukcja sterów. Skok zawieszenia to kolejno 160 mm z przodu i z tyłu. Zawieszenie jest jednym z elementów, które pozwoliło urwać nieco gramów w dół - mamy tu jednozawias wzbogacony o flex pivot, czyli wypłaszczone widełki tylnego trójkąta, które pracują podczas pokonywania nierówności, zwiększając odczucie czułości pracy zawieszenia. Fabrycznie Moterra SL jest mulletem, a więc ma duże koło z przodu i 27-5-calowe z tyłu, ale za sprawą filp-chipa zlokalizowanego w tylnym kole można przerobić go na pełnego 29-calowca.

Cannondale chcąc zbudować lekkiego elektryka postanowił sięgnąć po najlżejszy silnik na rynku o pełnej mocy, który jednocześnie ma bardzo kompaktowe rozmiary, które umożliwiają zbudowanie sprzętu prowadzącego się praktycznie tak, jak rower analogowy - mowa oczywiście o Shimano EP8. System wzbogaca bateria przygotowana przez Cannondale - jej pojemność wynosi dokładnie 601 Wh, co gwarantuje już sensowny czas i dystans jazdy na jednym ładowaniu.

Postanowiliśmy polecić Wam środkowy model w hierarchii tej rodziny - Morerra SL 1 ma napokładzie widelec Fox Float Factory 36 Grip2 Kashima, damper Fox Float X Factory oraz napęd SRAM X01 Eagle Transmission oraz koła DT Swiss XM 1700 Spline. Taka konfiguracja osiąga masę około 19,7 kg.

Rama Moterra Neo SL, Series 1 Carbon, 150mm skoku, FlexPivot Chainstay, 29” FlipChip, 148x12mm Maxle thru-axle, UDH hak przerzutki,
Widelec Fox Float Factory 36, 160mm travel, Grip2 Damper, Kashima coating,
Amortyzator tylny Fox Float X Factory, 2 pos adj, EVOL LV, 210x55mm
Silnik Shimano EP801, 85Nm
Akumulator Custom 601Wh
Przerzutka tylna SRAM XO Eagle AXS, T-Type
Kaseta SRAM XO Eagle, 10-52, T-Type
Łańcuch SRAM XO Eagle, T-Type, Flattop
Manetki SRAM AXS T-Type POD Controller
Hamulce Magura MT7 4-piston hydraulic disc w/ Storm HC 203mm, 6-bolt rotors
Obręcze DT Swiss XM 1700 Spline, 30mm inner width, TC tubeless ready
Cena 44 999 PLN
TEST: FIRST RIDE: NOWY CANNONDALE MOTERRA SL – LEKKI E-MTB Z PEŁNĄ MOCĄ! (2024)

cannondalebikes.pl gdzie kupić?

Co na rynku?

W dalszej części artykułu prezentujemy lekkie elektryczne rowery górskie z kolekcji 2024 dostępnych na polskim rynku producentów. Przegląd zrealizowaliśmy w oparciu o Katalog Rowerowy.

KTM Macina Scarp SX Master

Cena: 29899.00 PLN
Waga: 18.10 kg
Opis ramy: Carbon
Widelec/amortyzator przedni: FOX 34 Float 29" Performance e-Tune 140mm
Skok widelca: 140 mm
Skok tylnego zawieszenia: 140 mm
Grupa napędowa: Shimano Deore
Rozmiar kół: 29"
Silnik: Bosch PERFORMANCE SX SMART SYSTEM - 25km/h / 55Nm
Bateria: Bosch CompactTube 400Wh SMART SYSTEM
Hamulce: Magura MT5, 4 tłoczkowy.

ROWERY KTM

Wilier Urta Hybrid

Cena: 30233.70 PLN
Opis ramy: Urta Hybrid - Carbon
Widelec/amortyzator przedni: ROCK SHOX SID 120 mm, BOOST
Skok widelca: 120 mm
Skok tylnego zawieszenia: 120 mm
Grupa napędowa: Shimano XT
Rozmiar kół: 29"
Silnik: FAZUA RIDE 60
Bateria: 430Wh
Hamulce: SHIMANO XT BR-M8100

ROWERY Wilier

Scott Lumen eRide 910

Cena: 30459.00 PLN
Waga: 17.60 kg
Opis ramy: Lumen eRIDE Carbon HMX
Widelec/amortyzator przedni: FOX 34 Float Rhythm Air Grip
Skok widelca: 130 mm
Skok tylnego zawieszenia: 130 mm
Grupa napędowa: Shimano XT
Rozmiar kół: 29"
Silnik: TQ HPR50 montowany centralnie. Moment 50Nm
Bateria: TQ 360Wh
Hamulce: Shimano Deore M6120, 4-tłoczkowe

ROWERY Scott

Orbea RISE M20

Cena: 34999.00 PLN
Opis ramy: Carbon
Widelec/amortyzator przedni: Fox 34 Float Performance 140 3-Position QR15x110
Skok widelca: 140 mm
Skok tylnego zawieszenia: 140 mm
Grupa napędowa: Shimano SLX
Rozmiar kół: 29"
Silnik: Shimano EP801-RS
Bateria: Orbea Internal 360Wh (Optional 540Wh)
Hamulce: Shimano M6100

ROWERY Orbea

Specialized Turbo Levo SL Comp Carbon

Cena: 38000.00 PLN
Waga: 18.83 kg
Opis ramy: Fact 11m carbon
Widelec/amortyzator przedni: Fox 36 Rhythm, 29", S1: 150mm, S2-S6: 160mm
Skok widelca: 160 mm
Skok tylnego zawieszenia: 150 mm
Grupa napędowa: SRAM GX Eagle
Rozmiar kół: 29" / 27,5" (mullet)
Silnik: Specialized 1.2 SL
Bateria: Specialized SL1-320Wh
Hamulce: SRAM Code RS, 4 tłoczkowy.

ROWERY Specialized

Trek Fuel EXe 9.7

Cena: 41599.00 PLN
Waga: 19.05 kg
Opis ramy: Rama z włókna węglowego OCLV Mountain, wyjmowany akumulator, wewnętrzne prowadzenie linek, łącznik wahacza ze stopu, rura podsiodłowa 34,9 mm, uchwyt górnej prowadnicy łańcucha, linia łańcucha 55 mm, Mino Link, ABP, Boost148, UDH
Widelec/amortyzator przedni: Fox Rhythm 36, sprężyna powietrzna Float EVOL, tłumik GRIP, zwężana rura sterowa, przesunięcie 44 mm, Boost110, oś 15 mm Kabolt
Skok widelca: 150 mm
Skok tylnego zawieszenia: 140 mm
Grupa napędowa: Shimano XT
Rozmiar kół: 29"
Silnik: TQ-HPR50, 50 Nm, maksymalna ciągła moc znamionowa 250 W, moc szczytowa 300 W
Bateria: TQ 360 Wh
Hamulce: Shimano, zacisk M6120, Shimano RT66, na 6 śrub, 203 mm