Spis treści:
Brzmi znajomo, prawda? Właśnie w ten sposób opisywano przecież gravele, gdy te wchodziły na szeroką skalę na rynek w okolicach 2016 i 2017 roku. Segment gravel mocno jednak ewoluował i dziś większość rowerów z tej grupy jest wyraźnie skierowana w coraz trudniejszy teren lub przygotowana w bardziej wielozadaniowym stylu - ma opuszczane sztyce i multum mocowań na bagaż. Powstała więc rynkowa luka między rowerami typowo szosowymi, a - mocno już - terenowymi gravelami. Producenci lubią wypełniać tego typu próżnie, stąd możemy dziś mówić o powstaniu nowego segmentu. Rowerów szosowych gotowych na więcej, bądź też graveli gotowych na nieco mniej. Ciężko o jednoznaczną definicję tej kategorii rowerów, bo tak naprawdę jeszcze jej nie ma, a granice między endurance, a all-road są bardzo płynne. Oznacza to, że wiele rowerów szosowych endurance można śmiało zaliczyć do grupy all-road, podobnie jak są w sprzedaży rowery gravel, które pozostają na tyle sportowe i szosowe z geometrii, że bardziej przypominają właśnie all-road'y. Poniżej jednak przygotowaliśmy ogólny zarys i definicję szosówek all-road - jakie warunki muszą spełnić oraz do czego się nadają?
Czym jest rower szosowy all-road i do czego się nadaje?
Jak zwykle w przypadku rowerów z kierownicą typu baranek najwięcej zależy od ogumienia. To ono wpływa na zachowanie roweru - szybkość, przyczepność i komfort. Podstawowym wyróżnikiem od ,,klasycznego" roweru szosowego jest więc zastosowanie szerszych opon. Standardem są opony z zakresu od około 32 mm do 40 mm. Mogą być gładkie lub z lekkim bieżnikiem. Szerokie opony pozwalają na bezpieczne zjechanie z asfaltu na szutrówki i leśne dukty. Mają wyraźnie lepszą trakcję, a dodatkowo amortyzują drgania.
Kolejnym standardem są hamulce tarczowe, które dają lepszą kontrolę nad rowerem w wymagających warunkach, a przede wszystkim pozwalają na stosowanie szerszych opon. Klasyczne szczęki w najlepszym razie przyjmą ogumienie 30 mm. Geometria maszyn all-road jest bliska tej, którą posiada rower endurance. Prowadzenie jest dzięki temu stabilne, bezpieczne i łatwe w opanowaniu. Do tego pozycja ciała nie jest zbyt sportowa. Dzięki temu all-road to wygodny rower szosowy, którym śmiało możemy jeździć również po szutrówkach i leśnych duktach.
To w zasadzie idealna propozycja dla osób, którym ze względu na uniwersalność spodobał się gravel, choć tak naprawdę ,,ich szutry" są na tyle równe, że to właśnie all-road będzie lepszym wyborem. Na pewno fajne jest też to, że mówimy o kategorii pozwalającej posiadaczom szosówek i graveli zapomnieć o pytaniu ,,który rower wybrać", bo ten jeden potrafi dobrze ogarnąć oba te światy... choć nigdy nie będzie tak szybki, jak sportowa szosa, ani tak terenowy, jak typowy rower gravel. Pamiętajmy, że nie ma rowerów do wszystkiego! Zawsze są jakieś ograniczenia.
Standardowe wyposażenie i cechy roweru szosowego all-road
- Sztywna rama i widelec
- Szerokie opony 32 - 38 mm
- Hamulce tarczowe
- Szybki charakter
- Geometria typu endurance
- Zastosowanie - 80% szosa / 20% szuter itp.
Rama i widelec
Standardem na rynku są sztywne ramy i widelce, czyli konstrukcje pozbawione zawieszenia i amortyzatorów, które z kolei pojawiają się coraz śmielej w gravelach. Jedyne patenty na rzecz amortyzowania nierówności jakie tu spotkamy to konstrukcyjne rozwiązania w obrębie samej ramy i widelca, które dają większe zdolności do amortyzowania drgań. Mowa tu o specjalnych profilach rur, sztycach o małej średnicy itp. rozwiązaniach. Jednym słowem stosuje się tutaj podobne patenty, które kryje niejeden szosowy rower endurance.
Geometria jest wyraźnie mniej terenowa, niż we współczesnych maszynach gravel, raczej podobna do tej, którą mają szosowe rowery długodystansowe (endurance). Do tego standardem są sztywne osie kół, mocowania na błotniki i dodatkowe otwory na torebki, czy nawet bagażnik. All-road'y to też dobry sprzęt na podróżowanie. W końcu mamy do czynienia z wygodnym i łatwym w prowadzeniu rowerem.
Jeżeli chodzi o materiały to królują modele karbonowe i aluminiowe. Stalowa rama nie jest tu tak popularna, jak w przypadku segmentu gravel. Oczywiście warto sięgać po modele z włókna węglowego, bowiem ich wyróżniającą cechą jest wyraźnie lepszy komfort i niższa masa. To ważne kwestie, gdy jeździmy po słabej jakości nawierzchniach, albo zechcemy sobie bardziej sportowo zakręcić.
Napęd i hamulce
Analiza rynku wskazuje, że większość rowerów na rynku ma napędy z dwoma tarczami w mechanizmie korbowym. To świetna wiadomość, bowiem te grupy łączą w sobie duży zakres przełożeń z ciasno stopniowanymi kasetami. Są więc lepsze do szybkiej jazdy, a pamiętajmy, że all-road jest jednak wciąż rowerem szosowym. To dobre posunięcie, bowiem napęd 1x jest jednak mniej uniwersalny. Głównym wskazaniem, dlaczego w rower gravel ma często jedną tarczę z przodu jest większy prześwit dla szerszych opon oraz łatwiejsze oczyszczanie z błota. Tutaj te problemy w naturalny sposób nie występują, stąd grupy 2x są normą. Do tego producenci oczywiście stosują hydrauliczne tarczówki, czyli hamulce, które naprawdę działają i poprawiają bezpieczeństwo oraz łatwość jazdy.
Pozostałe wyposażenie
Koła w omawianym segmencie rynku mają - tak jak szosówki - rozmiar 700C, czyli 28 cali. Normą jest, że ich obręcze są szerokie (aby lepiej układały się na na nich większe opony) i że są gotowe na jazdę bez dętek (tubeless ready). Zresztą gorąco to polecamy, bo TLR pozwala na jazdę z wyraźnie niższym ciśnieniem, a to naprawdę dużo daje, gdy zjedziemy z szosy. Same opony mają od około 32 mm do mniej więcej 38 - 40 mm i zwykle są wyposażone w jakiś minimalny bieżnik. Po zakupie oczywiście nimi możemy tuningować nasz rower bardziej pod szosę lub szutry. Pamiętajmy, że na szerokich slick'ach można śmiało jeździć również poza asfaltem, ale żeby rower poradził sobie w każdych warunkach (delikatne błoto, kopna ziemia, luźne szutry) trzeba mieć chociaż minimalny bieżnik. Kierownice są bardziej ergonomiczne, niż w szosówkach, ale nie tak mocno gięte, jak w segmencie gravel. Mają płytki drop i krótki reach. Sprawdzają się w lekkim terenie i na długich dystansach. Siodła, sztyce i mostki to standardowe komponenty - choć w przypadku tych pierwszych zwykle stosowane są modele ukierunkowane na większy komfort jazdy.
Co na rynku?
Rynkowa oferta w segmencie all-road dopiero kwitnie. Producenci coraz częściej wyodrębniają takie maszyny ze swoich kolekcji, a inni wprost komunikują, że ich rowery długodystansowe to konstrukcje, które pokrywają dwa segmenty - all-road i endurance. W dalszej części artykułu przygotowaliśmy - w oparciu o katalog.bikeworld.pl - przegląd kolekcji szosowych all-roadów na 2024 rok.
Merida SCULTURA ENDURANCE 4000
- Cena: 10999.00 PLN
- Opis ramy: Carbon
- Widelec/amortyzator przedni: SCULTURA ENDURANCE CF3 DISC
- Grupa napędowa: Shimano 105
- Ilość blatów i koronek: '2x12
- Opony: Maxxis Re-Fuse
Superior X-ROAD Team Elite SE
- Cena: 11499.00 PLN
- Opis ramy: Carbon X-Road Race Mid Modulus
- Widelec/amortyzator przedni: X-ROAD Carbon Fork
- Grupa napędowa: Shimano 105
- Ilość blatów i koronek: '2x11
- Kompletne koła: SHIMANO WH-RS370, CL, Tubeless Ready
- Opony: Schwalbe Pro One Evo, Super Race, V-Guard, 30-622, ADDIX Race
Cannondale Synapse Carbon 3 L
- Cena: 14099.00 PLN
- Opis ramy: Synapse Carbon
- Widelec/amortyzator przedni: Synapse Carbon
- Grupa napędowa: Shimano 105
- Ilość blatów i koronek: '2x11
- Opony: Vittoria Zaffiro Pro Reflective, 700 x 30c
Trek Domane SL 5 Gen 4
- Cena: 14999.00 PLN
- Waga: 8.93 kg
- Opis ramy: Włókno węglowe OCLV Serii 500, przedni i tylny rozdzielacz IsoSpeed, zintegrowany schowek, zwężana główka ramy, wewnętrzne prowadzenie linek, napinacz łańcucha 3S
- Widelec/amortyzator przedni: Domane SLR z włókna węglowego, zwężana rura sterowa z włókna węglowego, wewnętrzne prowadzenie przewodów hamulca, mocowania błotników,
- Grupa napędowa: Shimano 105
- Ilość blatów i koronek: '2x11
- Opony: Bontrager R3 Hard-Case Lite, przystosowana do zastosowania bezdętkowego Tubeless Ready, stopka z aramidu, 120 tpi, 700x32c
Specialized Roubaix SL8 Sport 105
- Cena: 16700.00 PLN
- Waga: 9.07 kg
- Opis ramy: FACT 10R
- Widelec/amortyzator przedni: Future Shock 3.1
- Grupa napędowa: Shimano 105
- Ilość blatów i koronek: '2x12
- Kompletne koła: DT Swiss G540
- Opony: S-Works Mondo 2BR, 700x32c
Koga Roqa Premium
- Cena: 17499.00 PLN
- Opis ramy: karbon
- Widelec/amortyzator przedni: karbon
- Grupa napędowa: SRAM RIVAL eTap AXS
- Ilość blatów i koronek: '2x12
- Kompletne koła: DT SWISS E1800 SPLINE 23MM
- Opony: Continental Ultra Sport III 28 x 1.25 (32-622)
Canyon Endurace CF SLX 7 AXS
- Cena: 19499.00 PLN
- Waga: 8.70 kg
- Opis ramy: Canyon Endurace CF SLX
- Widelec/amortyzator przedni: Canyon FK0129 CF Disc
- Grupa napędowa: SRAM RIVAL eTap AXS
- Ilość blatów i koronek: '2x12
- Opony: Continental Grand Prix 5000 S TR, 32 mm
3T EXPLORO RACEMAX RIVAL AXS 2x12s
- Cena: 19591.44 PLN
- Opis ramy: RaceMax 418
- Widelec/amortyzator przedni: Fango RaceMax
- Grupa napędowa: SRAM RIVAL eTap AXS
- Ilość blatów i koronek: '2x12
- Kompletne koła: Fulcrum Rapid Red 900
- Opony: Pirelli Cinturato
LIV Avail Advanced Pro 1
- Cena: 22599.00 PLN
- Opis ramy: kompozyt Advanced, flat-mount disc, suport PF86, oś przelotowa 12x142mm, mocowanie błotnika, max. rozmiar opony 700x38mm
- Widelec/amortyzator przedni: kompozyt Advanced SL, karbonowa rura sterowa OverDrive Aero (D-shaped), flat-mount disc, oś przelotowa 12x100mm, mocowanie błotnika, max. rozmiar opony 700x38mm
- Grupa napędowa: Shimano 105 Di2
- Ilość blatów i koronek: '2x12
- Opony: Giant Gavia Fondo 1, 60TPI, R-Shield, tubeless, 700x32c (33.5mm), zwijane
