Spis treści:
Shimano jako jeden z największych producentów branży rowerowej doskonale zdaje sobie sprawę z kierunków, w jakich rozwijają się poszczególne segmenty. MTB w ostatnich latach ewoluuje - z jednej strony trasy wyścigów XC są coraz bardziej wymagające, przez co i rowery XC / maraton stają się bardziej wszechstronne. Z drugiej strony masowo wzrosła popularność bardziej agresywnych odmian MTB, takich jak enduro i trail - i konstrukcje stworzone do tych odmian kolarstwa górskiego również stawiają na możliwie dużą wszechstronność. Odpowiedzią na potrzeby każdej z powyższych odmian kolarstwa ma być nowa grupa XTR serii M9100 - ta grupa od zawsze słynęła z lekkości i wyścigowego poziomu działania, natomiast jej nowa odsłona ma przenieść uniwersalność i wszechstronność XTR-a na poziom dotąd niespotykany.
W premierowej grupie jedna cecha rzuca się w oczy wyjątkowo mocno - otóż Shimano po raz pierwszy w swojej historii stworzyło napęd z 12-biegową kasetą, co bez dwóch zdań dla Japończyków jest przełomowe. Do wyboru będą 2 warianty kasety z 12 koronkami: 10-45T oraz potężna 10-51T. Wśród największych nowości wymienia się też nowe hamulce hydrauliczne z 2 lub 4 tłoczkami oraz piasty, w których zastosowano po raz pierwszy technologię Shimano Micro Spline. Shimano dużo uwagi poświęciło także zwiększeniu ergonomii ułożenia klamek hamulcowych - tak, aby zapewnić możliwie wygodne zastosowanie manetki sztycy typu dropper. Wszystko po to, aby obsługa manetek była intuicyjna i pozwalała na maksymalne skupienie się na jeździe.
"Szybkość, koncentracja i kontrola były pojęciami, którymi żyliśmy podczas procesu rozwoju. Tworzyliśmy nowego XTR-a aby, minimalizując straty energii, zwiększyć prędkość i przyspieszenie - wszystko za sprawą przeprojektowanego układu napędowego. Umożliwiliśmy precyzyjne, intuicyjne ustawienie elementów kokpitu, a w kontroli pomagają także nowe rozwiązania w układzie hamulcowym. Nowy XTR nie jest jedynie aktualizacją poprzednika (M9000), ale jest grupą komponentów przeprojektowanych od podstaw, które mają być najlepsze dla wyścigowych gatunków MTB: XC, maratonu czy enduro".
- tak o nowym XTR wspomina Bas Van Dooren, lider projektu z oddziału Shimano Europe.
Co zatem dokładnie czeka na nas w nowej grupie napędowej XTR?
Kaseta
Proces tworzenia nowej kasety rozpoczęto od starań mających na celu zmniejszenie przeskoku pomiędzy poszczególnymi koronkami - to ma oczywiście umożliwić zawodnikowi znalezienie odpowiedniego rytmu kadencji i w efekcie szybszej jazdy. Nie było to łatwe zadanie - szczególnie, że Shimano stworzyło kasetę o potężnej, największej na rynku koronce liczącej 51 zębów! Ostatnie 3 zębatki w kasecie dzieli różnica 6 zębów: 10-12-14-16-18-21-24-28-33-39-45-51T. Shimano zaprezentowało także kasetę 12-biegową na mniej strome trasy o rozpiętości 10-45T, gdzie zębatki są zestopniowane ciaśniej: 10-12-14-16-18-21-24-28-32-36-40-45T. Pierwsza z kaset stworzona została przede wszystkim z myślą o zawodnikach enduro, natomiast druga, mniejsza nastawia się na lekkość i wyścigi w stylu XC / Maraton.
Obie kasety, celem uzyskania idealnego stosunku wytrzymałości do masy, stworzono z różnych stopów metali - największe koronki to aluminium, środkowa partia wykonana została z tytanu, a najmniejsze zbudowano ze stali.
Jest jeszcze trzeci wariant kasety - 11-biegowa CS-M9110-11. Wariant dedykowany jest dla zawodników szukających jeszcze większej lekkości i sztywności kół. Kaseta bazuje na konstrukcji wariantu 12-biegowego w wersji 10-51T, natomiast usunięto z niej największą 51-zębową koronkę. Dzięki temu także współpracuje z łańcuchem 12-biegowym.
Piasty
Celem dopasowania się do wymogów 12-biegowej kasety japoński producent stworzył także nowe piasty, w których spotkamy przeprojektowany bębenek, stosujący technologię Micro Spline oraz Scylence. Chodzi tu przede wszystkim o przeprojektowanie systemów zapadek, celem zmniejszenia oporów generowanych przez piasty. Nowe piasty XTR dostępne będą oczywiście w wersjach pod sztywne osie, także w standardzie Boost. (przednie: 100 lub 110 mm, tylne 142 lub 148 mm).
Mechanizm korbowy
Poza 12-biegową kasetą i łańcuchem Shimano musiało stworzyć także nową korbę. Jest dostosowana do 12-biegowego napędu i bazuje oczywiście na flagowej konstrukcji Hollowtech. Do dyspozycji zawodników oddaje się szeroką gamę blatów korby (30T-38T) - wszystko to pozwala na oszczędność nawet do 80 g. Dodatkowo zawodnicy enduro mogą skorzystać z dedykowanej prowadnicy łańcucha.
Co ciekawe - jeśli 1x12 to Waszym zdaniem za małe spectrum przełożeń, Shimano stworzyło także korbę z 2-blatami (38-28T) współpracującą z kasetą 12-biegową w wariancie 10-45T. Robi wrażenie?
Zmiana biegów - przerzutki i manetki
W grupie XTR M9100 czekają na nas 3 warianty nowej przerzutki tylnej: RD-M9100-SGS/GS - z wózkiem krótkim lub długim oraz RD-M9120-SGS dla napędów 2x. Przerzutka tylna zyskała powiększone kółka przerzutki (z 11T w poprzednim XTR do 13T obecnie), co w połączeniu ze znanym już mechanizmem sprzęgła Shadow RD+ stawia kropkę nad i w redukcji skakania łańcucha na nierównościach, poprawia jakość zmiany przełożeń i stabilizuje łańcuch nawet w skrajnie trudnym terenie. Również przednia przerzutka doczekała się 3 nowych wersji - różnią się głównie sposobem mocowania do ramy, natomiast wszystkie otrzymały także znaną już technologię Side Swing, która pozwala na lżejszą zmianę przełożeń.
Na wstępie wspominaliśmy także o udoskonalonych manetkach zmiany biegów. Shimano dążyło do umożliwienia kolarzom szybszej obsługi manetek oraz poprawienia integracji z kokpitem, co ma w efekcie urwać cenne sekundy na trasach wyścigów. Stworzono nowy system mocowań I-SPEC EV, pozwalające na 14 mm regulację na boki oraz nachylanie manetek w zakresie 60-stopni. Powyższy system według Shimano daje możliwość precyzyjnego dopasowania do dłoni zawodnika i znalezienie skrajnie ergonomicznego ustawienia poszczególnych elementów. Do tego wszystkiego Shimano dorzuciło nową manetkę obsługującą sztyce regulowane, w tym oczywiście droppera PRO Koryak.
Jak informuje Shimano ulepszeniu poddana została też sama praca manetek - ich obsługa ma być jeszcze lżejsza, a ruch kciuka potrzebny do zmiany biegu mniejszy. Z poprzedniej grupy XTR M9000 bez zmian zaczerpnięto technologie RAPIDFIRE Plus, 2-WAY RELEASE i MULTI-RELEASE. Ciekawymi nowościami jest z pewnością konwerter manetki (z 11-biegowej do 12-biegowej) oraz fakt, że lewa manetka zmiany biegów (SL-M9100-IL / SL-M9100-L), obsługująca przednią przerzutkę, ma tylko jedną dźwignię, bo przecież... więcej absolutnie nie potrzeba!
Kontrola - układ hamulcowy
Na koniec temat hamulców. Po pierwsze przeprojektowaniu uległ tak sposób mocowania klamek hamulcowych, jak i sama dźwignia klamki. Dźwignia zmienia nieco swój sposób "poruszania się", kryjąc się częściowo w korpusie. To w połączeniu z nowym mocowaniem do kierownicy ma dać nam jeszcze bardziej sztywny układ, pozwalający na lepsze czucie klamki i poprawę kontroli roweru.
W przypadku zacisków mamy do wyboru dwie opcje - 2-tłoczkowy zacisk (BR-M9100) wyposażony został w lżejszą dźwignię hamulca z opcjonalną regulacją jej zasięgu. 4-tłoczkowy zacisk z kolei (BR-M9120) posiada dźwignię hamulca z beznarzędziową regulacją zasięgu i technologią Shimano Servo Wave, przyspieszającą akcję na linii klocek - tarcza.
Konstrukcja nowych zacisków hamulcowych pociągnęła za sobą także konieczność stworzenia nowych klocków i tarcz hamulcowych. W przypadku tego drugiego elementu Shimano informuje, że skorzystano z udoskonalonej technologii chłodzenia tarcz Shimano Ice Freeza. Nie tylko poprawiono tu chłodzenie (20 stopni Celsjusza mniej dla tarcz 180 i 203 mm), ale i obniżono wagę - tarcze hamulcowe 140 i 160 mm zrzucają odpowiednio 5 i 10 g, a tarcze 180 i 203 mm oszczędzają około 30 g (w porównaniu z RT99).
Reasumując...
Shimano XTR nadal stawia na wyścigową lekkość i nie idzie na kompromisy w kwestii stosowanych materiałów. Nowa odsłona grupy serii 9100 zyskuje jednak niespotykany dotąd poziom wszechstronności - za sprawą 12-biegowej kasety oraz wariantów poszczególnych elementów dostosowanych zarówno dla zawodników XC, jak i enduro. Poza wyścigowym poziomem działania, a więc precyzją i szybkością zmiany przełożeń, Shimano olbrzymią uwagę przywiązywało tu do ergonomii, która poprawić ma efektywność obsługi manetek i dźwigni hamulca - w efekcie zawodnik używający nowego XTR-a może skupić się głównie na trasie wyścigu lub eksplorowaniu szlaku.
Więcej informacji znajdziecie na: rideXTR.com
Dystrybutor: Shimano MTB Polska
