Coraz więcej osób zainteresowanych uprawianiem kolarstwa, zarówno amatorów jak i zawodowców, podchodzi do swojej pasji w sposób profesjonalny. Chcąc sprostać wymogom wyścigów oraz czerpać przyjemność z rywalizacji na wysokim poziomie, należy nie tylko dużo jeździć na rowerze. Odpowiedni trening jest podstawą, ale jej rozwinięciu służy szereg czynności dodatkowych, które od jakiegoś czasu można wykonywać w profesjonalnych studiach.
Pozycja a sprawa kolarska
Bardzo modnym tematem staje się ostatnio tzw. bikefitting, czyli optymalizacja pozycji kolarza na rowerze. Przy pomocy doświadczonego fittera (osoby zajmującej się doborem ustawień) oraz odpowiedniego sprzętu, jesteśmy w stanie ustalić prawidłową pozycję odpowiadającą naszej budowie ciała. Wbrew pozorom bikefitting jest warty zachodu - niemal wszyscy korzystający z podobnych usług dziwią się, dlaczego nie zrobili tego już na początku swojej rowerowej pasji. Odpowiednie ustawienia mostka, kierownicy, siodła czy korby pozwalają na uzyskanie komfortu oraz poprawę wydajności jazdy. Dodatkowo stanowią profilaktykę przed kontuzjami i urazami wynikającymi z nieprawidłowej pozycji.
Bikefitting składa się z kilku etapów, podczas których cała uwaga poświęcana jest badanemu. Na początku przeprowadzana jest rozmowa, podczas której fitter dowiaduje się wszelkich szczegółów na temat zawodnika. Oprócz tego na już na wstępie sprawdzany jest zakres ruchomości naszych stawów oraz stopień rozciągnięcia. Podczas badania możemy również na miejscu wykonać specjalne wkładki do butów, które pomogą w odpowiednim rozkładzie sił na pedał. Indywidualne wkładki wykonane przy pomocy mat tensometrycznych (mierzących siłę nacisku w poszczególnych miejscach) zwiększają efektywność jazdy. Podobnie rzecz ma się z siodełkiem – pomiar nacisku naszych kości na jego poszczególne parte pomaga w doborze odpowiedniego modelu.
Najważniejszą częścią badania jest umieszczenie naszego roweru na specjalnym stanowisku przeznaczonym do jazdy i pomiaru pozycji podczas kręcenia. Do najważniejszych punktów ciała przyklejane są specjalne czujniki, których ruch śledzi kamera. Całość opracowywana jest potem na specjalnym oprogramowaniu komputerowym. Całość finalizowana jest poprzez przedstawienie proponowanych zmian w ustawieniach. Mogą one wynosić od jednego do kilkunastu milimetrów. Tak niewielkie odległości, skorygowane w kilku miejscach, mają jednak wpływ na ostateczny efekt i w dużym stopniu zmieniają komfort jazdy. Niektóre studia zmieniają bardzo szczegółowe ustawienia, ale można się o tym przekonać podczas osobistej wizyty.
Podejmując decyzję o skorzystaniu z usługi bikefittingu warto wziąć pod uwagę, że każdy z nas ma odmienną budowę anatomiczną. Inna długość kończyn, dysproporcje budowy czy też przebyte urazy w dużym stopniu wpływają na konieczność zmiany pozycji. Czasami jest ona diametralnie różna od przyjętych w książkach instruktorskich standardów (nawet jeśli różnice te tkwią w szczegółach), niemniej odpowiada naszym indywidualnym cechom antropometrycznym i zwiększa satysfakcję z jazdy na rowerze.
Bikefitting w różnych firmach kosztuje ok. 500-700zł i zależy od ilości dodatkowych opcji, jakie chcemy wybrać. Przeciętny czas trwania wynosi 4-5 godzin.
Trener dla każdego
Oprócz obsługi bikefittingu powstaje również coraz więcej firm zajmujących się opieką trenerską. Większość z nich oferuje szkolenie zawodników w trybie on-line przy pomocy specjalistycznego oprogramowania. Przesyłane przez zawodnika dane z pulsometrów czy mierników mocy, wraz z subiektywni uwagami odnośnie treningów, służą trenerowi do konstruowania planu. Na internetowym rynku znajdziemy wiele propozycji wartych uwagi. Trenowanie z ustalonymi celami i priorytetami do osiągnięcia zwiększa motywację do ćwiczeń oraz podnosi satysfakcję z ich wykonywania. Poziom rywalizacji na wyścigach (również amatorskich) jest coraz wyższy i jeśli chcemy się liczyć w walce o podium czy pierwszą dziesiątkę, warto zastanowić się nad ofertą trenerską.
Dobry szkoleniowiec nie tylko opracuje indywidualny plan treningowy, ale będzie również na bieżąco reagował na zmiany w naszym życiu. Niektóre z nich mogą bowiem zaburzyć wykonanie ćwiczeń i wymusić ich korektę. Zaangażowany w swą pracę trener jest w stałym kontakcie z zawodnikiem, co pozwala mu na większe zaangażowanie w pracę i uzyskanie lepszych efektów końcowych. Niektórzy trenerzy organizują również zagraniczne zgrupowania, na których jeszcze lepiej zapoznają się ze swoimi zawodnikami, co pozwala na poprawę jakości współpracy.
Cena opieki trenerskiej wynosi w różnych serwisach przeciętnie 150-700zł za miesiąc i zależy od wielu czynników, m.in. stopnia zaangażowania trenera oraz celów sportowych zawodnika. Na pierwszy rzut oka koszt może wydawać się wysoki, ale przecież wielu z nas dużo więcej wydaje na sprzęt rowerowy. Czasami zamiast nowej kierownicy warto zastanowić się, czy nie lepszy efekt można uzyskać mądrzejszym i ukierunkowanym treningiem pod okiem profesjonalisty.
Żywienie kluczem do zdrowia
W skład oferty takich firm wchodzi również pełna opieka dietetyczna i suplementacyjna. W zależności od planowanych treningów dobierany jest odpowiedni jadłospis, uwzględniający indywidualne preferencje i cele zawodnika. W kolarstwie masa ciała oraz ilość tkanki tłuszczowej mają kluczowe znaczenie i warto zadbać o ich odpowiedni poziom. Dla każdego jest on ustalany indywidualnie. Dieta wbrew pozorom nie jest niczym strasznym i zawiera przede wszystkim analizę dotychczasowego sposobu żywienia oraz wskazówki do dalszego postępowania. Wprowadzanie zmian musi być stopniowe, aby organizm mógł zaadaptować się do nowego sposobu odżywiania. Dopasowywanie posiłków do wymagań treningowych daje potężne efekty, jeśli stosujemy je długofalowo.
Dla najciężej trenujących zawodników do jadłospisu dobierana jest również odpowiednia suplementacja. Dobry dietetyk ustali skład odżywek, pory ich przyjmowania oraz ilość. Stosowane łącznie z dietą mogą poprawić naszą wydolność i samopoczucie w znaczącym stopniu. Szczególnie pomocne w sportach wytrzymałościowych są suplementy regeneracyjne, które pomagają w wykonywaniu intensywnych treningów bez uszczerbku na zdrowiu.
Koszt indywidualnej diety i suplementacji na miesiąc wynosi przeciętnie 150-300zł i, podobnie jak inne usługi, zależy od stopnia zaawansowania planu oraz ilości czynników koniecznych do uwzględnienia.
W laboratorium
Coraz bardziej popularne staje się również wykonywanie profesjonalnych badań wydolnościowych. Ustalenie poziomu parametrów oddechowych, składu ciała czy granic poszczególnych stref treningowych pozwala na jeszcze lepsze dopasowanie obciążeń do danego zawodnika. Regularne badania są podstawą w treningu wyczynowym, ale również amatorom jazda w laboratorium może się przydać. Poznawanie możliwości własnego organizmu pomaga w zrozumieniu treningu oraz ustaleniu celów, do jakich chcemy dążyć. Fizjolog sportowy pomoże w dobraniu stref wysiłku, w jakich powinniśmy wykonywać trening, aby przyniósł odpowiednie efekty. Dzięki wykonywaniu badań widzimy nasz postęp (lub jego brak) i możemy na bieżąco reagować na zachodzące w naszym organizmie zmiany. Koszt badań w różnych ośrodkach wynosi 250-400zł. Ostateczna cena jest uzależniona od ilości parametrów, które chcemy zbadać.
Co wybrać
Zakres usług z jakich chcemy skorzystać, zależy oczywiście od naszego stopnia zaangażowania w trening oraz ściganie. Jeśli w nadchodzącym sezonie mamy zamiar liczyć się w walce na zawodach, poprawić wydolność czy czerpać większą satysfakcję z jazdy na rowerze, to warto zainteresować się podobną ofertą. Kompleksowa obsługa przeznaczona jest raczej dla profesjonalistów, ale pojedyncze usługi z powodzeniem mogą wykorzystywać amatorzy. Nawet niewielkie zmiany wpływają bowiem na nasz poziom jazdy oraz jej komfort. A o to w tym wszystkim tak naprawdę chodzi.
Artykuł powstał dzięki uprzejmości firmy Veloart (www.veloart.pl) z Krakowa.
Do innych przedsiębiorstw zajmujących się obsługą kolarzy należą m.in.:
• Olimpiakos - www.olimpiakos.org.pl
• BikeAcademy - www.bikeacademy.pl
• Bodyicoach - www.bodyicoach.com
• BikeTour – www.biketour.com.pl
• BG Fit Studio - www.airbike.pl/1/75/BG-Fit-Studio
