Pogórze Gliczarowskie - szlaki transgraniczne

Drukuj

Pogórze Gliczarowskie to część Podhala rozciągająca się pomiędzy Łysą Polaną, Białką Tatrzańską i Białym Dunajcem, tak można ogólnie zakreślić jego ramy. Jest to więc obszar przylegający do Tatr i stanowiący istotny element krajobrazu Podhala.

Najważniejszymi turystycznie miejscowościami są Gliczarów Górny, Bukowina Tatrzańska i Białka Tatrzańska, oferujące turystom wiele atrakcji. Z kolei Biały Dunajec położony niżej niż Gliczarów i Bukowina ma mniejsze znaczenie turystyczne, choć cieszy się wśród turystów popularnością. Obszar Pogórza Gliczarowskiego to teren, który jest odkrywany dopiero od kilku lat. Najpierw wzrosło zainteresowanie Bukowiną i Białką, które rozbudowały swą infrastrukturę narciarską a obecnie coraz bardziej popularny staje się Gliczarów górny – będący najspokojniejszą z tych miejscowości. Jest on położony najbardziej malowniczo a co najważniejsze, oferuje najładniejsze widoki na Tatry. Zapierające dech w piersi panoramy z Gliczarowa dorównują rozległym widokom z Polany Głodówka położonej w obrębie Pogórza i będącej jednym z najbardziej znanych miejsc widokowych Podhala.
 


Podkreśla się wyjątkowe walory krajobrazowe Pogórza Gliczarowskiego, które w dużym stopniu kształtują turystykę na tym terenie. Przede wszystkim są to wzniesienia i grzbiety górskie, które przebiegają przez Pogórze i w największym stopniu decydują o jego kształcie. Najważniejsze z tych grzbietów to Zadni Wierch, Wierch Zgorzelisko oraz Brzegowski Dział, które dzielą Pogórze na poszczególne części. Najbardziej interesujący jest Brzegowski Dział, który przebiega z jednego końca na drugi Pogórza i jest najwyżej położony, zapewniając wspaniałe widoki na Tatry. Liczne pagórki i strome podjazdy, sięgające nachylenia rzędu 20% zapewniają doskonałe warunki do uprawiania turystyki rowerowej czy trekkingu. Walory tego terenu docenia coraz więcej miłośników podróży na dwu kołkach – z roku na rok przybywa w miejscowościach Pogórza turystów na rowerach. Małe natężenie ruchu na drogach i spokój są dodatkowymi zaletami, szczególnie w kontekście rodzinnych wypadów na rower. Warto przy tym dodać, że okolica gwarantuje wiele atrakcji, w tym baseny termalne w Bukowinie i Białce, liczne imprezy na świeżym powietrzu, polany widokowe, najpiękniejsze w Gliczarowie Górnym, a także wiele zabytków w tym kościołów w stylu regionalnym czy starych góralskich domów i pasterskich szałasów sprzed wieku. Wszystkie te elementy czynią Pogórze Gliczarowskie niezwykle atrakcyjnym turystycznie miejscem na Podhalu, które choć oddalone od centrum, czyli Zakopanego, oferuje bardzo wiele. Największym jednak atutem dla rowerzystów jest możliwość wybrania się na wycieczkę jednym z kilku trans granicznych szlaków rowerowych, które wiodą przez Podhale, Spisz i Magurę Spiską, dając możliwość poznania nie tylko regionalnej, ale też słowackiej kultury.
  
Szlak z Jurgowa do Podspadów (Słowacja)
Długość szlaku wynosi około 40 km a szlak ma niski poziom trudności. Do Jurgowa najlepiej dotrzeć z Gliczarowa Górnego kierując się na Bukowinę Tatrzańską. Ta część wiedzie malowniczym i widokowym grzbietem szczytu łączącego obie miejscowości, skąd rozciąga się rozległa panorama Tatr. W Bukowinie na Klinie skręcamy na Nowy Targ i po kolejnych 4 km docieramy do dolnego ronda. Tu należy kierować się w lewo – na Jurgów i po przejechaniu przez most na Białce mijamy po lewej kościółek i dalej docieramy asfaltową drogą do Jurgowa. Tuż przed granicą widać po lewej kompleks narciarski Hawrań, stanowiący zimą coraz większą atrakcję dla narciarzy. Cały czas towarzyszy nam widok na Tatry Bielskie i część słowackich Tatr Wysokich. Widok jest urzekający – w okolicy prawie nie ma zabudowań i otoczeni jesteśmy zielonymi terenami.

 

 


Tuż przed przejściem granicznym po prawej stronie są zabytkowe szałasy pasterskie sprzed około wieku. Dalej za szałasami można dotrzeć do spokojnego zakątka Białki na chwilowy odpoczynek i podziwiać spienione wody rzeki przewalające się po skalnym rumowisku. Nasz szlak prowadzi dalej asfaltową drogą po stronie słowackiej wśród lasów do miejscowości Podspady – małej wioski. Dalej szlak wiedzie do Javoriny i Łysej Polany już po polskiej stronie. Jako wariant tego szlaku można potraktować zjazd przed mostem na Łysej Polanie w lewo na szlak w Dolinę Białej Wody. Część tego szlaku jest przejezdna dla rowerów – niecałe 4 km szlaku, do polany położonej obok leśniczówki. Dalej szlak jest tylko pieszy, o czym informuje szlaban i tablice.

 

 

 

 

 


Do Doliny Białej Wody warto zjechać z uwagi na malowniczy widoki na Ganek, Młynarza, Rysy i Wysoką oraz Białą Wodę – potok łączący się dalej z Rybim Potokiem i tworzący rzekę Białkę. Wracając na nasz szlak wyjeżdżamy za mostem na drogę łączącą Łysą Polanę z Bukowiną Tatrzańską. Ten 10 km odcinek warto pokonać ostrożnie z uwagi na natężenie ruchu, szczególnie w sezonie. Jest to chyba najbardziej wymagający podjazd na całej trasie – liczne zakręty i podjazd pod górę osobą słabszym kondycyjnie mogą dać w kość. W Bukowinie na rondzie kierujemy się na Gliczarów Górny, gdzie kończy się trasa. W połowie drogi pomiędzy Łysą Polaną a rondem w Bukowinie Tatrzańskiej po lewej stronie drogi znajduje się widokowa Polana Głodówka – miejsce licznie odwiedzane przez turystów skąd rozciąga się szeroka i widowiskowa panorama na Tatry.
 
Gliczarów Górny – Tatrańska Łomnica – Stary Smokovec
Szlak o długości około 100 km, doskonały jako całodniowa wycieczka o średnim stopniu trudności. Trasa ta cechuje się kilkoma ostrymi podjazdami po polskiej i słowackiej stronie a także jest ona niezwykle widokowa.
Z Gliczarowa asfaltową drogą kierujemy się na Bukowinę Tatrzańską, gdzie po 4 km na rondzie skręcamy na Nowy Targ i po kolejnych 4 km na drugim rondzie kierujemy się na Jurgów. Trasa wiedzie początkowo terenem zabudowanym (Czarna Góra i Jurgów), aby następnie po wyminięciu stacji narciarskiej Hawrań w Jurgowie prowadzić przez pola i lasy do granicy ze Słowacją. Tam jedziemy dalej prosto mając naprzeciwko widok na wspaniałe i ostre szczyty Tatr Bielskich aż do rozwidlenia, gdzie skręcamy w lewo na Zdiar. Po około 25 km docieramy do Zdiaru, który rozpościera się poniżej drogi w dolince. Po prawej stronie widzimy przytłaczający masyw Tatr Bielskich z Muraniem, Hawraniem, Szalonym Wierchem i Płaczliwą Skałą. Przy stacji wyciągu jest duży parking i punkt gastronomiczny – to dobre miejsce do dłuższego odpoczynku i podziwiania panoramy szczytów będących dosłownie na wyciągnięcie ręki.

 

 

 

 


Następnie asfaltową drogą kierujemy się w stronę Popradu, przy czym należy pamiętać aby na rozjeździe skręcić w prawo, czyli na Tatrańską Łomnicę a nie na Poprad, gdzie wiedzie prosta droga. Ostatni odcinek Drogi Wolności przed Tatrańską Łomnicą wiedzie wśród pustkowi – po lewej i prawej stronie widać resztki lasu, który został zniszczony przez w listopadzie 2004 roku przez huraganowy wiatr wiejący z prędkością do 220 km/h. Powalonych zostało ponad 14 tysięcy hektarów lasu a połamane pnie i wyrwane korzenie są jeszcze nadal widoczne. W końcu dojeżdżamy do Tatrańskiej Łomnicy, małego miasteczka u podnóża Tatr z piękną i niską zabudową oraz wspaniałymi widokami na Tatry.

 

 

 

 


Jest tu kolejka linowa na Tatrzańską Łomnicę – drugi pod względem wysokości szczyt w Tatrach. Do Starego Smokova dojeżdżamy po dalszej półgodzinie jazdy. Miasteczko przypomina małe alpejskie miejscowości. Jest tu wiele małych i klimatycznych restauracyjek w których można posilić się przed drogą powrotną. Warto pospacerować po parku i zobaczyć pomnik huraganu z 2004 roku. Stary Smokovec jest jedną z najchętniej wybieranych przez turystów miejscowości w Tatrach słowackich. Swój początek bierze tu szereg szlaków turystycznych oraz przebiega przez Stary Smokovec zelektryfikowana kolejka wiodąca od Popradu do Szczyrbskiego Plesa. Droga powrotna wiedzie tą samą trasą, przy czym można w Podspadach pojechać na Javoirinę i dalej na Łysą Polanę skąd po 10 km dotrzemy do ronda w Bukowinie Tatrzańskiej.

Magura Spiska – Osturnia
Magura Spiska to obszar rozciągający się na pograniczu polsko-słowackim i rozgranicza niejako Spisz i Zamagurze Spiskie. Jest to obszar z ciekawym folklorem Rusińskim widocznym w małych wioskach na pograniczu. Warty odwiedzenia jest szlak wiodący do Osturni – wioski na Magurze Spiskiej z bogatym folklorem. Długość szlaku wynosi około 120 km i jest to wycieczka całodniowa o średnim stopniu trudności. Szlak rozpoczyna się w Bukowinie Tatrzańskiej na Klinie, skąd wiedzie przez Polanę Głodówka w kierunku Łysej Polany do miejscowości Brzegi a stamtąd skrótem do Jurgowa. Droga cały czas jest asfaltowa a z prawej strony towarzyszą nam Tatry. W Jurgowie mijamy stację narciarską Hawrań i przekraczamy granicę, kierując się na Podspady. Dalej należy skręcić w lewo na Zdiar, gdzie trzeba lekko podjechać do góry aby dojechać do Zdziarskiej Przełęczy na wysokość 1081 m. n.p.m.

 

 

 

 

 


Z przełęczy drogą smołowaną za niebieskimi szlakami kierujemy się na Osturnię. Ten fragment szlaku jest dość słabo oznaczony a droga jest w nienajlepszym stanie. Trasa wiedzie nas dalej na Osturniańską Przełęcz, gdzie ponownie wjeżdżamy na lepszą drogę. W końcu dojeżdżamy do Osturni – najdłuższej wsi na Słowacji. Warto zatrzymać się tu na dłużej i zwiedzić cerkiew greckokatolicką a także poznać folklor Magury Spiskiej. Cała wieś stanowi zabytek przestrzenny, dlatego warto ją lepiej poznać. Ciekawostką jest też leżące 2 km od Osturni w lesie Osturniańskie Jezioro powstałe na skutek osuwania się terenu i zablokowania odpływu wody. Drogę powrotną można odbyć na dwa sposoby. Pierwszy – mniej ciekawy wiedzie do Drogi Wolności, następnie do Zdiaru i stamtąd przed Podstady i Javorinę do Łysej Polany, skąd po 10 km docieramy do ronda w bukowinie Tatrzańskiej, skąd szlak startuje. Drugi wariant jest dłuższy, jednakże o wiele bardziej ciekawy i wymagający.

 

 

 

 


Otóż z Osturni wiedzie on drogą asfaltową do miejscowości Velka Frankova – równie ciekawej ze spiskim folklorem jak Osturnia i następnie do Matiasovce i Spisskiej Starej Vsi i Lysa nad Dunajcom, skąd wjeżdżamy po chwili na terytorium Polski. Tu kierujemy się wzdłuż Jeziora Sromowieckiego do Niedzicy, gdzie można zatrzymać się na odpoczynek i zwiedzić okolice zamku. Z Niedzicy kierujemy się na Łapsze Niżne i Łapsze Wyżne – ten fragment szlaku cechuje się stromymi i ostrymi podjazdami w górę. Kolejny etap szlaku powrotnego wiedzie do Trybsza lub Łapszanki – ciekawszy jest drugi wariant. Choć podjazd pod Łapszankę wymaga kondycji – droga wije się stromo pod górę, to po wyjeździe ukazuje się nam wspaniały widok na Tatry a dalsze trasa wiedzie już z górki. Dojeżdżamy przez Czarną Górę do Bukowiny Tatrzańskiej a następnie po krótkiej wspinaczce pod górę do ronda na Klinie.

Wokół Magury Spiskiej
Trzeba wspomnieć o jeszcze jednym szlaku transgranicznym, a mianowicie objazdowym wokół Magury Spiskiej. Długość szlaku wynosi ponad 120 km i również jest to wycieczka całodniowa. Trasa przebiega wyłącznie po drogach asfaltowych a jej poziom trudności jest średni. Szlak prowadzi z Gliczarowa Górnego do Bukowiny Tatrzańskiej, gdzie na rondzie na Klinie skręcamy w dół na Białkę Tatrzańską. Przejeżdżamy Białkę Tatrzańską i skręcamy w prawo w kierunku Trybsza. Jest tu wart obejrzenia stary drewniany kościół z najstarszą polichromią prezentującą Tatry – pochodzącą z XVI wieku. Z Trybsza podjeżdżamy pod górę na Trybską Przełęcz i dalej kierujemy się na Łapsze Wyżne i Łapsze Niżne. Po serii podjazdów i zakrętów dojeżdżamy lasami do Niedzicy, gdzie można zatrzymać się na dłużej, zwiedzić zamek i zrobić kilka pamiątkowych zdjęć na tamie na Zalewie Czorsztyńskim. Następnie kierujemy się na skrzyżowaniu w prawo, do przejścia granicznego i dalej do miejscowości Lysa nad Dunajcom.

 

 

 

 


Stąd asfaltowa trasa prowadzi do Czerwonego Klasztoru, małej wioski słynącej z pochodzącego ze średniowiecza klasztoru i kościoła oraz pięknych widoków na Spisz. Dalej szlak wiedzie do Haligowic, przez Velky Lipnik i Stranany, czyli Folwark do Kamienki. Tu należy skręcić na skrzyżowaniu w prawo i docieramy do miejscowości Hniezdne i Niżne Rużbachy. Drogi w tym rejonie są dość dobre, szerokie i co najważniejsze ruch jest stosunkowo mały a wie odki na Tatry i Spiską Magurę urzekające. Mijamy Podoliniec a przed miejscowością Busevce skręcamy w prawo kierując się na Slovenską Ves, Vybornąi Lendak – małe wioski rozrzucone u podnóża Tatr. Są tu liczne osiedla romskie, co stanowi o specyfice tych terenów. Jednocześnie piękne krajobrazy i senna okolica sprawiają, że co chwilę można zatrzymać się i podziwiać widoki. Tuż za Lendakiem wjeżdżamy na Drogę Wolności i jedziemy w prawo, kierując się na Zdiar a następnie na Podspady, skąd po kilku kilometrach docieramy do Jurgowa. Koniec trasy prowadzi przez Jurgów i Czarną Górę do Bukowiny Tatrzańskiej i podjazdem na Klin, skąd w kilkanaście minut dojeżdżamy do Gliczarowa Górnego. W końcowym etapie trasy cały czas za plecami towarzyszą nam piękne widoki na Tatry – szczególnie urokliwie wyglądające o zachodzie słońca, kiedy oblewają się czerwoną i pomarańczową poświatą zachodzącego słońca.

Pogórze Gliczarowskie jest miejscem stworzonym do uprawiania turystyki rowerowej. Szlaki po polskiej stronie są już dość dobrze poznane, natomiast szlaki trans graniczne nadal stanowią dla wielu osób tajemnicę. Możliwość poznania kultury i folkloru Spisza i Podtatrza po słowackiej stronie oraz wspaniałe widoki na Tatry to największe atuty tych tras. Opisanych powyżej kilka szlaków to jedynie wstęp do tematyki – liczne asfaltowe, szutrowe czy smołowane drogi po słowackiej stronie wiodą w niezwykle ciekawe i malownicze miejsca. Do wielu nie da się dotrzeć samochodem, głównie na terenie Spiskiej Magury, co jest bez wątpienia dodatkową atrakcją. W tym kontekście Pogórze Gliczarowskie jest bardzo dobrą bazą wypadową do zwiedzania na rowerze opisywanych terenów. Trzeba też wspomnieć o dobrych warunkach do uprawiania turystyki, przyjaznym klimacie i sympatycznych ludziach, co uczyni nasz wypoczynek w tym miejscu niezapomnianym.