Spis treści:
W dobie Instagrama, Pinteresta, Facebooka i innych podobnych wynalazków łatwo oderwać się od rzeczywistości - tej bliskiej, którą mamy na wyciągnięcie ręki. Sieć jest pełna zapierających dech w piersiach fotek i filmów z epickich miejscówek, które często są nieco poza naszym zasięgiem... a już na pewno są poza zasięgiem, kiedy po urlopie pozostało nam tylko miłe, aczkolwiek odległe wspomnienie. Bezwzględna nowoczesność sprawiła, że coraz częściej nie dostrzegamy, ile wartościowych rzeczy mamy dosłownie wokół siebie - a właśnie pod samym nosem znajduje się miejsce, które stanowi nie tylko świetną lokalizację do uprawiania kolarstwa, ale jednocześnie skrywa za sobą wspaniałą, lokalną kulturę. O czym mowa? Mowa o Beskidzie Żywieckim, który leży w rejonie transgranicznym łączącym Polskę i Słowację - a więc tam, gdzie wizyta raczej nie wymusza na nas wielkiego planowania i rezerwowania urlopu w pracy, chociaż rzecz jasna nic nie stoi na przeszkodzie, by spędzić tam pełnowymiarowe wakacje, o czym za moment się przekonacie.
Żywiecczyzna geograficznie leży oczywiście w granicach Beskidów, natomiast administracyjnie to głównie Śląsk. Za swojego rodzaju "stolicę" regionu uznać możemy Żywiec, o czym na każdym kroku przypominają nam nazwy regionu. Trzeba jednak wiedzieć, że teren Beskidu Żywieckiego wykracza poza granice administracyjne Polski i wkracza także na Słowację - tamtejsze przygraniczne gminy są również integralną częścią miejsca, o którym tu piszemy. Tutejsze gminy polskie i słowackie w liczbie 14 (m.in. Rajcza, Milówka, Radziechowy-Wieprz, Ujsoły, Węgierska Górka czy słowacka Nowa Bystrzyca) zjednoczyły swoje wysiłki, by stworzyć miejsce możliwie jak najbardziej atrakcyjne turystycznie - projekt ciągle się rozwija, natomiast jedno pozostaje niezmienne: walory naturalne i tutejsze trasy, które to przecież nas jako kolarzy interesują najbardziej.
Trasy MTB
Mapę Beskidu Żywieckiego przecina wiele górskich szlaków i ścieżek - to miejsce odpowiednie zarówno do jazdy na rowerze, jak i trenowania biegów górskich czy po prostu włóczęgi po górach w nieśpiesznym tempie. Poniżej przedstawiamy Wam 3 wybrane przez nas trasy, które mogą być dobrym punktem wyjścia do planowania rowerowego czasu na Żywiecczyźnie - wszystkie trasy rozpoczynają się i kończą na parkingach, więc aby ich spróbować możecie wybrać się tu nawet na jeden dzień samochodem. Trasy liczą około 20 km - nic nie stoi na przeszkodzie, by je rozbudować.
Rysianka (Złatna huta – Rysianka – Hala Lipowska – Zapolanka – Złatna Huta)
Jeśli mielibyśmy nazwać coś mianem klasyka, to bez dwóch zdań na taki przydomek zasługuje podjazd pod Rysiankę - znają go zapewne uczestnicy etapowego Beskidy MTB Trophy, ale... po kolei. Nasza pętla z Rysianką (1322 m npm) w roli głównej rozpoczyna się na parkingu w miejscowości Złatna huta. Następnie jedziemy leśną drogą, która nie jest oznaczona jako szlak, natomiast w dalszej części łączy się ze szlakiem czarnym. Niedaleko tego miejsca znajduje się też dość popularny z MTB Trophy singiel, ale aby go znaleźć, musicie odszukać szlak niebieski.
Szczególnie w ostatniej części podjazdu na szczyt znajdziemy bardziej strome podjazdy (na pieszym szlaku oznaczonym kolorem czarnym), ale całość jest do przejechania. Na trasie spotykamy dwa popularne (nie tylko) w okolicy schroniska: na Rysiance oraz na Lipowskiej. Będąc w okolicy trasa jest absolutnym "must ride". Poniżej podpinamy Wam relację jednego z zagranicznych uczestników tegorocznego MTB Trophy, gdzie możecie zobaczyć, jak Rysianka wygląda. Najlepiej jednak doświadczyć tej góry na własnej skórze.
Dystans: 18 km
Poziom trudności: Trudna kondycyjnie
Juszczyna
Pętla rozpoczynająca się w miejscowości Juszczyna nie jest może bardzo wymagająca technicznie, ale na pewno da popalić pod względem kondycyjnym. Początek pętli to centrum Juszczyny - tam też znajduje się tablica informująca z opisem trasy (na parkingu możemy zostawić samochód). W większości pokonujemy tu szlaki biegnące w lesie, a największą trudnością jest kilka stromych podjazdów - na nieco ponad 20 km pętli robimy 700 metrów przewyższenia. Również tutaj możemy liczyć na dobre widoki - w tym przypadku w roli głównej kotlina żywiecka.
Dystans: 21 km
Poziom trudności: Trudna (ze względu na kilka stromych podjazdów)
Rycerzowa
To jedna z ciekawszych tras pod względem widokowym. Na początku czeka nas podjazd (dość długi, ale nachylony w miarę łagodnie) - w większości biegnie on szutrowymi drogami w lesie aż do przełęczy Kotarz. Od tego punktu rozpoczyna się leśna ścieżka, która prowadzi nas do szlaku pieszego, biegnącego na Małą Rycerzową - każdy kto tutaj był wie, jak wspaniała panorama na Beskidy i Małą Fatrę nas tu czeka.
Z Małej Rycerzowej zjeżdżamy do Bacówki PTTK, która położona jest na hali Rycerzowa. Od hali prowadzi zjazd żółtym szlakiem pieszym, a następnie przeskakujemy na szlak zielony. Na koniec szybki zjazd w lesie - nie jest łatwy, ale można się wyszaleć - miłośnicy trailu i enduro powinni być zadowoleni.
Dystans: 23,5km
Poziom trudności: Średnia/Trudna
Coś dla szosowców
Oczywiście Żywiecczyzna ma sporo do zaoferowania również miłośnikom szosy - w tym punkcie wymienić trzeba miejscowość Rajcza, skąd rokrocznie startuje kultowy wyścig szosowy dla amatorów, a więc Rajcza Tour (trasę wyścigu znajdziecie pod linkiem: klik). Wyścig liczy nieco ponad 90 km, ale jego profilem bez problemu można się czesać - ilość przewyższeń to ponad 1700 m. Na trasie czeka m.in. podjazd pod przełęcz Kotelnica oraz odcinek biegnący po terenie Słowacji. Łącznie na trasie czeka nas 10 podjazdów, a trasa zahacza o takie miejscowości jak Milówka, Skalite czy Zwardoń.
Trzeba wspomnieć, że dość popularnym wśród szosowców podjazdem w okolicy jest Mlada Hora. Podjazd startuje z Rajczy, skąd kierujemy się w kierunku miejscowości Ujsoły i jedziemy przez Danielki. 13 km z 411 metrami przewyższenia - tak podjazd wygląda w cyfrach, natomiast najcięższy odcinek czeka na samym końcu. Finał podjazdu prowadzi po płytach, a teren w tym miejscu wznosi się momentami z nachyleniem sięgającym... 24%! Jeśli macie w rowerze szerszą oponę, to drogą gruntową możecie wyjechać jeszcze do bacówki. Najwyższy punkt - 902 m.
Co jeszcze warto zobaczyć?
Stara Chałupa
To miejsce pozwoli nam przenieść się w czasie do roku 1739 i lat późniejszych - właśnie wtedy wybudowana została Stara Chałupa, pełniąca funkcję wiejskiej gospody. Ozdobne zawiasy, okopcony otwór pieca, w którym kiedyś wypiekano chleb, dookoła tradycyjne, malowane skrzynie, a nawet narzędzia rolnicze. Stara Chałupa to także strych, piwniczka, alkierz - wszystko wykonane z drewna. Dziś w budynku znajdziemy muzeum. To jeden z najstarszych i najcenniejszych zabytków okolicy.
Gdzie: Milówka
Szklany Szlak
Początek huty szkła w miejscowości Złatna to 1815 rok - tutejsze zabudowania, w tym dwa piece hutnicze, służyły rzemieślnikom z Czech i Moraw do tworzenia szklanych naczyń. Do czasów teraźniejszych zachowały się już tylko fragmenty pieców, natomiast na Szklanym Szlaku, który liczy sobie 8 km, można spotkać o wiele więcej urzekających zabytków. To drewniana leśniczówka, klimatyczna kapliczka w Złatnej i siarkowe źródełko. Szlak nadaje się idealnie do spaceru - droga z Ujsół do Złatnej nie jest ruchliwa. Można wybrać też rower lub samochód. Szlak oznakowany jest niebieskim rombem na białym tle i startuje obok amfiteatru w Ujsołach.
Gdzie: Ujsoły
Transgraniczny szlak pasterski Soblówka w - Zakamenne
Trasa z Sobolówki do Zakamennego to 20-kilometrowy odcinek dawnego szlaku pasterskiego. Rozpoczyna się w centrum Soblówki, przy osadzie pasterskiej. Na Rycerzowej i Muńcole owce pasą się od stuleci - dziś stado z Soblówki liczy ich aż 600. Bacówka to oczywiście miejsce, gdzie zakupić możemy różne rodzaje tradycyjnie wytwarzanego sera owczego. Osada to także trzy szałasy pasterskie, w tym szałas bacy i kosor na owce, a także... zadaszona scena. Szlak jest oznakowany.
Gdzie: Soblówka w gminie Ujsoły, Zakamenne
Geocaching Rajcza
Geocaching to mówiąc w skrócie poszukiwanie ukrytych "skarbów", za pomocą odbiornika GPS według współrzędnych - ta forma rozrywki staje się na świecie coraz bardziej popularna. Stale zakładane są kolejne skrytki (z ang. cache), które trzeba odnaleźć w ramach zabawy. Teraz geocaching zawitał również do Rajczy.
Gdzie: Zwardoń w gminie Rajcza
Skansen Vychylowka – dawno, dawno temu…
Wieś Korňa w swoim terytorium posiada takie skarby jak dom z 1806 roku z Oszczadnicy, pasterskie "cholwarki" i budynki gospodarcze, techniczne i sakralne z ksiuckich wsi zgromadzone w skansenie - całość pozwala na podróż w czasie. Wiele budynków zostało ocalonych przed zalaniem, bo niegdyś znajdowały się na terenie, gdzie obecnie znajduje się sztuczne jezioro. W okolicy znajdziemy też kolej wąskotorową - uwaga: ten element wpisany jest na listę światowego dziedzictwa kulturalnego UNESCO - niegdyś kolejką wożono drewno. Dziś również kolejka funkcjonuje, umożliwiając turystom przejażdżkę. Od maja do października w lokalnym skansenie można spotkać wiele ciekawych wydarzeń, gdzie m.in. można spróbować lokalnych smakołyków.
Gdzie: Vychylovka w gminie Nová Bystrica
Aktualne informacje z regionu znajdziecie na fanpage: Beskid Żywiecki
